Hàng xóm lấn chiếm đất: Làm gì để bảo vệ quyền lợi hợp pháp?

Tranh chấp đất đai giữa hàng xóm vốn không phải là chuyện hiếm trong đời sống hằng ngày. Nhiều trường hợp người dân phát hiện đất của mình bị xây dựng lấn chiếm, rào chắn trái phép hoặc sử dụng sai mục đích. Nếu không xử lý kịp thời, hành vi này có thể gây mất quyền lợi lâu dài cho chủ sử dụng đất. Vậy khi gặp tình huống hàng xóm lấn chiếm đất, người dân cần làm gì để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình?

>>> Xem thêm: Chi phí công chứng nhà đất tại văn phòng công chứng năm 2025

Căn cứ pháp luật về lấn chiếm đất

Một số quy định quan trọng:

• “Luật Đất đai 2024” – quy định về quản lý, sử dụng đất và xử lý hành vi vi phạm.

• “Nghị định 91/2019/NĐ-CP” – xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.

• “Bộ luật Tố tụng dân sự 2015” – quy định thủ tục khởi kiện tranh chấp đất đai.

Theo Điều 228 Luật Đất đai 2024: “Mọi hành vi lấn, chiếm đất đai đều bị nghiêm cấm và phải bị xử lý theo quy định của pháp luật”.

Các bước xử lý khi hàng xóm lấn chiếm đất

1. Thu thập chứng cứ và giấy tờ liên quan

• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).

• Hợp đồng, quyết định giao đất, tặng cho hoặc các giấy tờ hợp pháp khác.

• Hình ảnh, video, biên bản hiện trạng đất bị lấn chiếm.

2. Thương lượng, hòa giải trực tiếp

Trước tiên, nên trao đổi với hàng xóm để tránh căng thẳng, giữ tình làng nghĩa xóm. Nếu đạt được thỏa thuận, nên lập biên bản có chữ ký hai bên và xác nhận của tổ trưởng dân phố/thôn.

>>> Xem thêm: Mất một người thừa kế có ảnh hưởng đến việc công chứng văn bản thừa kế?

3. Yêu cầu hòa giải tại UBND xã, phường

Nếu thương lượng không thành, người dân có thể gửi đơn đề nghị hòa giải tranh chấp tại UBND xã. Theo Luật Đất đai 2024, đây là thủ tục bắt buộc trước khi đưa vụ việc ra Tòa án.

4. Tố cáo hành vi vi phạm

Trường hợp hàng xóm cố tình xây dựng, chiếm dụng, người dân có quyền nộp đơn tố cáo đến UBND hoặc Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường để xử lý hành chính.

>>> Xem thêm: Khi nào nên nhờ đến dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói để đảm bảo quyền lợi?

5. Khởi kiện ra Tòa án

Nếu hòa giải không thành hoặc việc tố cáo không được xử lý triệt để, người dân có thể khởi kiện tranh chấp đất đai tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.

Chế tài xử lý hành vi lấn chiếm đất

Theo Điều 14 Nghị định 91/2019/NĐ-CP, mức xử phạt hành vi lấn chiếm đất dao động từ 5 triệu đến 500 triệu đồng tùy loại đất và mức độ vi phạm, đồng thời buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu.

Nếu hành vi có dấu hiệu hình sự (như “hủy hoại tài sản” theo Điều 178 Bộ luật Hình sự 2015), người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

>>> Xem thêm: Những quyền lợi bạn được hưởng nếu tố cáo Lấn chiếm đất đai thành công

Lưu ý để bảo vệ quyền lợi hợp pháp

• Luôn giữ đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất.

• Khi xây dựng công trình, nên mời cơ quan đo đạc, địa chính xác định ranh giới rõ ràng.

• Không tự ý phá dỡ, xô xát với hàng xóm để tránh rơi vào tranh chấp hình sự.

• Tìm sự hỗ trợ từ luật sư hoặc văn phòng công chứng khi cần thiết để có cơ sở pháp lý chắc chắn.

Kết luận

Khi xảy ra tình huống hàng xóm lấn chiếm đất, người dân cần bình tĩnh, thu thập chứng cứ và thực hiện đúng quy trình pháp luật: từ hòa giải, tố cáo đến khởi kiện. Việc tuân thủ đúng thủ tục không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình mà còn hạn chế rủi ro phát sinh tranh chấp phức tạp trong tương lai.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hồ sơ cần chuẩn bị xin phép xây dựng cho nhà cấp 4

>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

>>> Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết

>>> Phí công chứng tại nhà 0 đồng từ Văn phòng công chứng uy tín

>>> Văn phòng công chứng tư nhân là gì? Có gì khác công chứng nhà nước?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com