Cho bạn bè vay tiền – Có cần lập hợp đồng vay hay không?
Trong thực tế, việc cho bạn bè vay tiền thường xuất phát từ lòng tin và tình cảm cá nhân, nhiều người ngại ngần khi đề nghị ký kết văn bản, cho rằng điều đó thể hiện sự thiếu tin tưởng. Tuy nhiên, khi xảy ra tranh chấp, việc không có hợp đồng vay tiền có thể khiến bạn không thể đòi lại được khoản nợ đã cho vay. Vậy cho bạn bè vay tiền có cần lập hợp đồng hay không? Pháp luật quy định như thế nào và cần lưu ý những gì?
Theo Điều 463 Bộ luật dân sự 2015, hợp đồng vay tiền là sự thỏa thuận giữa các bên, trong đó bên cho vay giao tiền cho bên vay, và bên vay có nghĩa vụ hoàn trả tiền đúng thời hạn, có thể có hoặc không có lãi.
Hợp đồng vay có thể được thể hiện bằng văn bản, lời nói hoặc hành vi cụ thể, nhưng khi có giá trị lớn hoặc thời hạn dài, pháp luật khuyến khích lập thành văn bản, thậm chí nên công chứng để bảo vệ quyền lợi pháp lý.
2. Có bắt buộc phải lập hợp đồng vay tiền khi cho bạn bè vay không?
2.1 Về mặt pháp luật
Pháp luật không bắt buộc mọi giao dịch vay tiền phải có hợp đồng bằng văn bản. Tuy nhiên, Điều 119 Bộ luật dân sự 2015 quy định rằng:
Giao dịch dân sự có thể được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể.
Tuy nhiên, khi không có văn bản thì người cho vay sẽ gặp rất nhiều rủi ro nếu bên vay phủ nhận việc vay hoặc không trả đúng hạn.
– Số tiền vay lớn – Thời hạn vay dài – Có lãi suất kèm theo – Bên vay không thân thiết, hoặc đã từng có dấu hiệu chậm trả trong quá khứ – Bạn muốn bảo vệ quyền lợi khi có tranh chấp xảy ra
3. Giá trị pháp lý của hợp đồng vay tiền
3.1 Có thể dùng để khởi kiện
Một hợp đồng vay tiền được lập hợp pháp có thể dùng làm chứng cứ tại tòa nếu bên vay vi phạm nghĩa vụ trả nợ. Nội dung hợp đồng cần rõ ràng về số tiền, thời điểm vay, thời hạn trả và thỏa thuận về lãi (nếu có).
Hợp đồng vay không bắt buộc công chứng, nhưng nếu hai bên đến tổ chức hành nghề công chứng để xác lập văn bản, hiệu lực pháp lý sẽ được tăng cường đáng kể, giảm thiểu khả năng phủ nhận giao dịch.
Theo Điều 468 Bộ luật dân sự 2015, mức lãi suất tối đa không vượt quá 20%/năm. Nếu thỏa thuận vượt mức, phần vượt sẽ bị coi là vô hiệu.
4. Ví dụ minh họa thực tế hợp đồng vay tiền
Trường hợp 1: Anh D cho bạn là anh T vay 300 triệu đồng bằng miệng, không có hợp đồng. Sau 1 năm, anh T không trả và phủ nhận việc vay. Anh D không có tin nhắn, chuyển khoản, hay giấy xác nhận nào nên tòa án không có căn cứ để xử lý. Anh D mất trắng khoản tiền đã cho vay.
Trường hợp 2: Chị H cho bạn vay 200 triệu đồng, có lập hợp đồng vay tiền ghi rõ lãi suất, thời hạn trả và có chữ ký hai bên. Đến hạn, bên vay không trả, chị H nộp đơn ra tòa và được xử thắng kiện, yêu cầu bên vay trả đầy đủ cả gốc lẫn lãi.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng giải quyết tranh chấp tài sản chung vợ chồng như thế nào?
5. Cách lập hợp đồng vay tiền đúng pháp luật
5.1 Nội dung cần có hợp đồng vay tiền
– Thông tin đầy đủ của bên cho vay và bên vay – Số tiền vay – Thời hạn vay và thời điểm trả nợ – Lãi suất (nếu có) – Phương thức trả nợ – Cam kết nghĩa vụ và chế tài nếu vi phạm
5.2 Lưu ý khi cho vay không lập văn bản
Nếu vì lý do cá nhân bạn không muốn lập văn bản, hãy đảm bảo có các bằng chứng thay thế:
– Chuyển khoản ngân hàng với nội dung “cho vay” – Tin nhắn xác nhận khoản vay – Email, ghi âm hoặc người làm chứng
>>> Xem thêm: Phòng công chứng có chức năng gì trong hệ thống pháp luật Việt Nam?
Kết luận
Dù là cho bạn bè vay tiền, việc lập hợp đồng vay tiền vẫn rất cần thiết để đảm bảo an toàn pháp lý và tránh rủi ro khi xảy ra tranh chấp. Trong bối cảnh mối quan hệ có thể thay đổi, văn bản chính là “hàng rào bảo vệ” cho quyền lợi của bạn. Việc lập hợp đồng không đồng nghĩa với thiếu tin tưởng, mà là hành xử có trách nhiệm với tài sản và quyền lợi của chính mình.
Nếu bạn đang cần hỗ trợ soạn thảo, công chứng hoặc xử lý tranh chấp hợp đồng vay tiền, hãy liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để được hỗ trợ nhanh chóng và chính xác.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
