Công chứng ngoài trụ sở là giải pháp pháp lý cần thiết nhằm bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người không thể trực tiếp đến văn phòng công chứng. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều người vẫn băn khoăn: công chứng ngoài trụ sở có bắt buộc phải có người làm chứng (NLC) không? và trong trường hợp nào thì cần người làm chứng khi công chứng ngoài trụ sở?
Việc hiểu đúng quy định về NLC khi công chứng ngoài trụ sở không chỉ giúp giao dịch được thực hiện đúng pháp luật mà còn hạn chế tối đa rủi ro tranh chấp phát sinh về sau.
>>> Xem thêm: Hỗ trợ công chứng tận nơi – ưu đãi chỉ có tại văn phòng công chứng.
1. Người làm chứng khi công chứng ngoài trụ sở là ai?

Người làm chứng khi công chứng ngoài trụ sở là người được mời hoặc được yêu cầu tham gia vào quá trình công chứng nhằm chứng kiến việc xác lập giao dịch trong những trường hợp pháp luật quy định phải có người làm chứng.
Theo pháp luật về công chứng:
-
NLC không phải lúc nào cũng bắt buộc
-
Chỉ phát sinh nghĩa vụ có NLC trong những trường hợp nhất định
Người làm chứng có vai trò:
-
Chứng kiến việc người yêu cầu công chứng tự nguyện giao kết
-
Xác nhận ý chí của người không thể tự đọc, tự ký hoặc tự nhận thức đầy đủ
-
Tăng tính khách quan và an toàn pháp lý cho văn bản công chứng
2. Căn cứ pháp lý về người làm chứng khi công chứng ngoài trụ sở
Pháp luật công chứng hiện hành quy định rõ các trường hợp cần và không cần NLC.
2.1. Trường hợp bắt buộc
Theo Luật Công chứng, NLC là bắt buộc khi:
-
Người yêu cầu công chứng không đọc được, không nghe được, không ký hoặc không điểm chỉ được
-
Người yêu cầu công chứng không thông thạo tiếng Việt
-
Trường hợp lập di chúc bằng văn bản có công chứng mà người lập di chúc thuộc diện hạn chế khả năng thể hiện ý chí
Trong các trường hợp này, pháp luật quy định:
Việc công chứng phải có ít nhất hai người làm chứng, người làm chứng phải có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và không có quyền, lợi ích liên quan đến nội dung công chứng.
2.2. Trường hợp không bắt buộc
Ngược lại, NLC khi công chứng ngoài trụ sở không phải là điều kiện bắt buộc nếu:
-
Người yêu cầu công chứng minh mẫn, nhận thức đầy đủ
-
Có khả năng đọc, hiểu nội dung văn bản
-
Có thể tự ký hoặc điểm chỉ
-
Giao tiếp được bằng tiếng Việt
Trong trường hợp này, công chứng viên trực tiếp chứng kiến và chịu trách nhiệm về tính xác thực của giao dịch, nên không cần NLC.
➡️ Như vậy, địa điểm công chứng (ngoài trụ sở hay tại văn phòng) không phải là yếu tố quyết định có cần người làm chứng hay không, mà phụ thuộc vào tình trạng của người yêu cầu công chứng.
>>> Xem thêm: Khi cần sang tên, chuyển nhượng hay tặng cho tài sản, bạn chỉ cần liên hệ dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói.
3. Điều kiện của người làm chứng khi công chứng ngoài trụ sở

Khi phát sinh yêu cầu về NLC khi công chứng ngoài trụ sở, người làm chứng phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo luật:
-
Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
-
Từ đủ 18 tuổi trở lên
-
Không có quyền, nghĩa vụ hoặc lợi ích liên quan đến giao dịch được công chứng
-
Không phải là người thân thích có quyền lợi trực tiếp trong giao dịch
-
Có khả năng nhận thức và làm chứng khách quan
Người không đủ điều kiện làm chứng:
-
Người thừa kế theo di chúc
-
Người được ủy quyền, bên mua, bên bán trong hợp đồng
-
Người có quyền lợi phát sinh từ giao dịch công chứng
4. Công chứng ngoài trụ sở có bắt buộc phải mời người làm chứng không?
Từ các quy định pháp luật có thể khẳng định:
➡️ Không phải mọi trường hợp công chứng ngoài trụ sở đều cần NLC.
Cụ thể:
-
Có người làm chứng: khi người yêu cầu công chứng không đủ khả năng tự đọc, tự ký, tự thể hiện ý chí hoặc không thông thạo tiếng Việt
-
Không cần người làm chứng: khi người yêu cầu công chứng minh mẫn, tự nguyện, đủ khả năng nhận thức và thực hiện hành vi
Trong thực tiễn, công chứng viên có trách nhiệm đánh giá tình trạng của người yêu cầu công chứng để quyết định có cần người làm chứng hay không, nhằm bảo đảm an toàn pháp lý cho văn bản công chứng.
>>> Xem thêm: Trọn gói giải pháp cho mọi Thủ tục công chứng.
5. Ví dụ minh họa thực tế
Ví dụ 1: Trường hợp bắt buộc có người làm chứng
Ông A, 82 tuổi, bị tai biến, không thể ký tên, chỉ có thể điểm chỉ. Khi công chứng hợp đồng ủy quyền tại nhà, công chứng viên yêu cầu 02 người làm chứng để chứng kiến việc ông A điểm chỉ và xác nhận ý chí tự nguyện. Trường hợp này, người làm chứng là bắt buộc theo quy định pháp luật.
Ví dụ 2: Trường hợp không cần người làm chứng
Bà B đang điều trị tại bệnh viện nhưng hoàn toàn minh mẫn, đọc hiểu được nội dung hợp đồng và tự ký tên. Công chứng viên đến bệnh viện để công chứng hợp đồng mua bán nhà đất. Do bà B đủ năng lực hành vi dân sự và khả năng nhận thức, không cần người làm chứng khi công chứng ngoài trụ sở.
6. Kết luận
Người làm chứng khi công chứng ngoài trụ sở không phải là điều kiện bắt buộc trong mọi trường hợp. Việc có hay không người làm chứng phụ thuộc vào khả năng nhận thức, giao tiếp và thể hiện ý chí của người yêu cầu công chứng, chứ không phụ thuộc vào địa điểm công chứng.
Việc nắm rõ quy định về người làm chứng sẽ giúp người dân chủ động chuẩn bị hồ sơ, tránh bị từ chối công chứng, đồng thời bảo đảm giá trị pháp lý của văn bản công chứng trong các giao dịch quan trọng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Các bên có được thỏa thuận hủy văn bản công chứng?
>>> Công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản bị vô hiệu khi?
>>> Công nghệ số hỗ trợ Văn phòng công chứng Hà Nội nâng cao chất lượng dịch vụ như thế nào?
>>> Dịch thuật công chứng: Quy trình chuẩn hoá từ bản dịch đến chứng nhận hợp pháp
>>> Công chứng tặng cho: Điều kiện về tài sản, chủ thể và các bước thực hiện.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
