Công chứng ngoài trụ sở khi người mất năng lực hành vi dân sự

Trong đời sống dân sự, có nhiều trường hợp một cá nhân do bệnh lý tâm thần, tai biến, tuổi cao hoặc nguyên nhân khác dẫn đến mất năng lực hành vi dân sự, không còn khả năng nhận thức và làm chủ hành vi. Khi đó, việc thực hiện các giao dịch dân sự của người này phải thông qua người đại diện theo pháp luật.

Tuy nhiên, trên thực tế, không ít trường hợp người mất năng lực hành vi dân sự không thể đến trụ sở văn phòng công chứng, đặt ra câu hỏi liệu có được công chứng ngoài trụ sở hay không, và nếu có thì thực hiện như thế nào cho đúng pháp luật. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ vấn đề công chứng ngoài trụ sở người mất năng lực dưới góc độ pháp lý và thực tiễn áp dụng.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng Hà Nội – chuyên nghiệp, minh bạch, đúng quy định pháp luật.

1. Công chứng ngoài trụ sở người mất năng lực là gì?

Công chứng ngoài trụ sở người mất năng lực là việc công chứng viên thực hiện hoạt động công chứng tại địa điểm khác ngoài trụ sở văn phòng công chứng trong trường hợp người có liên quan đến giao dịch là người đã bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.

Cần lưu ý:

Người mất năng lực hành vi dân sự không được tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
Mọi giao dịch liên quan phải do người đại diện theo pháp luật (thường là người giám hộ) thực hiện.
Việc công chứng ngoài trụ sở không nhằm lấy ý chí của người mất năng lực, mà nhằm xác minh tình trạng thực tế, điều kiện cư trú hoặc hoàn cảnh đặc biệt của người được giám hộ, khi pháp luật hoặc giao dịch có yêu cầu.

2. Căn cứ pháp lý về công chứng ngoài trụ sở người mất năng lực

2.1. Quy định của Bộ luật Dân sự về người mất năng lực hành vi dân sự

Theo Bộ luật Dân sự:

Người mất năng lực hành vi dân sự là người do bệnh tâm thần hoặc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ hành vi và phải do Tòa án tuyên bố.

Đồng thời:

Giao dịch dân sự của người mất năng lực hành vi dân sự phải do người đại diện theo pháp luật xác lập, thực hiện.

Như vậy, người mất năng lực không phải là chủ thể trực tiếp ký kết văn bản công chứng.

2.2. Căn cứ pháp lý về công chứng ngoài trụ sở

Theo Luật Công chứng:

Việc công chứng được thực hiện tại trụ sở văn phòng công chứng, trừ trường hợp người yêu cầu công chứng không thể đến trụ sở vì lý do chính đáng, trong đó có lý do về sức khỏe hoặc hoàn cảnh đặc biệt.

Quy định này là cơ sở để áp dụng công chứng ngoài trụ sở trong các trường hợp liên quan đến người mất năng lực hành vi dân sự, khi:

Người được giám hộ đang cư trú tại nhà, bệnh viện hoặc cơ sở chăm sóc
Việc xác lập giao dịch cần xác minh thực tế tình trạng người được giám hộ

Xem thêm: Hợp đồng ủy quyền có thù lao: Tại sao nên sử dụng?

>>> Xem thêm: Không còn phải xếp hàng chờ đợi – với dịch vụ làm sổ đỏ, mọi hồ sơ được xử lý nhanh và minh bạch.

3. Các trường hợp áp dụng công chứng ngoài trụ sở người mất năng lực

Trên thực tế, công chứng ngoài trụ sở người mất năng lực thường phát sinh trong các trường hợp sau:

3.1. Công chứng giao dịch do người giám hộ thực hiện

Hợp đồng ủy quyền quản lý tài sản
Hợp đồng chuyển nhượng, thế chấp tài sản của người được giám hộ
Văn bản thỏa thuận liên quan đến quyền, lợi ích của người mất năng lực

Trong các trường hợp này, công chứng viên có thể thực hiện công chứng ngoài trụ sở để xác minh tình trạng thực tế của người được giám hộ.

3.2. Công chứng tại nơi người mất năng lực đang cư trú

Áp dụng khi:

Người MNLHV vi dân sự nằm liệt giường
Đang điều trị dài hạn tại bệnh viện
Sinh sống tại cơ sở bảo trợ xã hội

Việc công chứng ngoài trụ sở giúp công chứng viên:

Đánh giá đúng tình trạng sức khỏe
Xác định việc giám hộ đang được thực hiện trên thực tế

4. Thủ tục công chứng ngoài trụ sở người mất năng lực

Để thực hiện công chứng ngoài trụ sở người MNL, hồ sơ thường bao gồm:

Quyết định của Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự
Giấy tờ chứng minh tư cách người giám hộ hoặc đại diện theo pháp luật
Giấy tờ nhân thân của người giám hộ
Hồ sơ giao dịch cần công chứng
Đề nghị công chứng ngoài trụ sở (nêu rõ lý do)

Quy trình:

Người giám hộ nộp hồ sơ tại văn phòng công chứng
Công chứng viên kiểm tra căn cứ pháp lý
Thỏa thuận địa điểm công chứng ngoài trụ sở
Công chứng viên trực tiếp thực hiện công chứng và ghi rõ địa điểm trong văn bản công chứng

>>> Xem thêm: Tại sao người mua đất luôn phải ưu tiên việc Kiểm tra sổ đỏ giả trước khi đặt cọc

5. Ví dụ minh họa thực tế

Ví dụ 1:
Ông A bị tai biến nặng, mất khả năng nhận thức và đã được Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự. Vợ ông A là người giám hộ hợp pháp. Khi cần ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất để chi trả chi phí điều trị cho ông A, văn phòng công chứng đã cử công chứng viên đến nơi cư trú để xác minh tình trạng thực tế và thực hiện công chứng ngoài trụ sở.

Ví dụ 2:
Bà B mắc bệnh tâm thần nặng, đang được chăm sóc tại cơ sở bảo trợ xã hội. Con trai bà B là người giám hộ, thực hiện thủ tục công chứng văn bản quản lý tài sản. Do hoàn cảnh đặc biệt, công chứng viên tiến hành công chứng ngoài trụ sở tại cơ sở chăm sóc, bảo đảm quyền lợi của người mất năng lực hành vi dân sự.

Xem thêm: Hồ sơ cần chuẩn bị khi công chứng hợp đồng mua bán phương tiện giao thông

6. Kết luận

Công chứng ngoài trụ sở người mất năng lực là cơ chế pháp lý cần thiết, bảo đảm việc xác lập và thực hiện giao dịch dân sự đúng quy định, đúng chủ thể và bảo vệ tối đa quyền lợi của người mất năng lực hành vi dân sự. Việc áp dụng hình thức công chứng này phải dựa trên quyết định của Tòa án, tư cách đại diện hợp pháp và trình tự công chứng chặt chẽ.

Trong các giao dịch liên quan đến người mất năng lực hành vi dân sự, việc lựa chọn đúng hình thức công chứng và tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật là yếu tố then chốt để hạn chế tranh chấp và rủi ro pháp lý về sau.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hủy văn bản công chứng: Trách nhiệm liên đới ra sao?

>>> Từ chối công chứng theo chỉ đạo: Có đúng luật?

>>> Giấy tờ hợp pháp, chuẩn xác, đúng luật – công chứng tại văn phòng công chứng.

>>> Trải nghiệm ngay Dịch vụ công chứng uy tín hàng đầu hiện nay.

>>> Nên ủy quyền cho ai khi không thể trực tiếp tham gia giao dịch? Xem ngay Công chứng ủy quyền.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Hotline: 0966.22.7979
Email: ccnguyenhue165@gmail.com

Câu hỏi thường gặp, Tin tức