Công chứng văn bản thỏa thuận chia di sản: người để lại mất tích

Khi một người mất tích trong thời gian dài, gia đình thường rơi vào tình huống khó xử: người đó không rõ còn sống hay đã chết, nhưng tài sản của họ vẫn đang tồn tại. Vậy trong trường hợp này, công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản khi người để lại mất tích có thực hiện được không, cần điều kiện gì và quy trình ra sao? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy định pháp luật mới nhất năm 2025.

>>> Xem thêm: Nếu bạn đang tìm nơi uy tín để công chứng nhanh chóng, hãy ghé qua Văn phòng công chứng Hà Nội.

1. Căn cứ pháp lý về công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản khi người để lại mất tích ⚖️

Việc công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản khi người để lại mất tích được điều chỉnh bởi các quy định pháp luật sau:

• Bộ luật Dân sự 2015, các điều:

  • Điều 68: Tuyên bố mất tích.

  • Điều 71: Tuyên bố chết.

  • Điều 609 – 611: Quy định về quyền thừa kế, thời điểm mở thừa kế.

• Luật Công chứng 2014, được sửa đổi, bổ sung năm 2024 (có hiệu lực từ 01/01/2025).

• Nghị định 29/2015/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Công chứng.

📜 Theo Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015:

“Khi một người bị tuyên bố là đã chết, thì ngày chết của người đó được xác định trong bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật; từ thời điểm đó, thừa kế được mở.”

Như vậy, chỉ khi Tòa án ra quyết định tuyên bố người mất tích là đã chết, thì di sản của họ mới được chia và việc công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản mới được thực hiện hợp pháp.

2. Điều kiện để công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản khi người để lại mất tích 📌

Để có thể công chứng văn bản, cần đáp ứng hai điều kiện pháp lý bắt buộc sau:

2.1. Có quyết định của Tòa án tuyên bố người mất tích là đã chết

• Theo Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015, sau 02 năm kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích có hiệu lực, nếu vẫn không có tin tức về người đó, người có quyền lợi liên quan có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố chết.

• Chỉ sau khi có bản án, quyết định tuyên bố chết, các đồng thừa kế mới được xác định tư cách pháp lý để phân chia di sản.

2.2. Di sản phải xác định được rõ ràng và hợp pháp

• Di sản gồm tài sản thuộc quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng của người bị tuyên bố chết (như nhà đất, xe, sổ tiết kiệm, cổ phần…).

• Tài sản phải có giấy tờ chứng minh hợp pháp (ví dụ: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy đăng ký xe…).

>>> Xem thêm: Bước đầu tiên cho giao dịch bất động sản an toàn chính là chọn dịch vụ sang tên sổ đỏ đáng tin cậy, nhanh và đúng quy định.

3. Hồ sơ và quy trình công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản khi người để lại mất tích 🗂️

3.1. Hồ sơ cần chuẩn bị

Khi tiến hành công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản khi người để lại mất tích, cần chuẩn bị các giấy tờ sau:

• Bản án hoặc quyết định của Tòa án tuyên bố người mất tích là đã chết.

• Giấy tờ chứng minh tài sản của người mất tích (nhà, đất, tài khoản ngân hàng…).

• Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (giấy khai sinh, giấy kết hôn, sổ hộ khẩu…).

• Giấy tờ tùy thân của các đồng thừa kế (CCCD, hộ chiếu…).

• Dự thảo văn bản thỏa thuận phân chia di sản (nếu đã chuẩn bị trước).

3.2. Trình tự thực hiện công chứng

1️⃣ Tiếp nhận hồ sơ và kiểm tra pháp lý:
Công chứng viên kiểm tra tính hợp lệ của bản án tuyên bố chết và xác minh các đồng thừa kế.

2️⃣ Xác định hàng thừa kế:
Dựa vào Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, xác định người thuộc hàng thừa kế thứ nhất (vợ/chồng, con, cha mẹ của người chết).

3️⃣ Lập văn bản thỏa thuận:
Các bên thống nhất tỷ lệ chia di sản, ký vào văn bản trước mặt công chứng viên.

4️⃣ Công chứng và lưu hồ sơ:
Công chứng viên đọc lại nội dung, xác nhận chữ ký, đóng dấu, lưu hồ sơ theo quy định.

4. Ví dụ thực tế về công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản khi người để lại mất tích 🏠

Tình huống minh họa:
Ông Trần Văn Quang, chủ sở hữu một mảnh đất tại Bình Dương, mất tích từ năm 2018. Gia đình ông đã yêu cầu Tòa án tuyên bố mất tích vào năm 2020. Sau 2 năm không có tin tức, năm 2023, Tòa án ra quyết định tuyên bố ông Quang đã chết.

Vợ ông là bà Nguyễn Thị Hòa và hai người con làm thủ tục công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản tại Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ.

Công chứng viên yêu cầu cung cấp:

• Quyết định của Tòa án tuyên bố ông Quang đã chết.

• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên ông Quang.

• Giấy khai sinh của các con, giấy kết hôn của bà Hòa.

Sau khi hồ sơ hợp lệ, công chứng viên lập văn bản, bà Hòa và các con thống nhất chia đều quyền sử dụng đất. Văn bản được công chứng viên chứng nhận và có hiệu lực pháp lý ngay sau khi ký.

>>> Xem thêm: Những quy định mới khiến nhiều người không lường trước Rủi ro khi mua nhà ở xã hội.

5. Lưu ý quan trọng📜

• ✅ Chỉ được công chứng sau khi có quyết định tuyên bố chết của Tòa án.

• ✅ Cần xác định chính xác hàng thừa kế để tránh tranh chấp.

• ✅ Nếu trong hàng thừa kế có người chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi, phải có người đại diện hợp pháp tham gia.

• ✅ Văn bản công chứng có hiệu lực ngay sau khi ký chứng nhận, trừ khi các bên có thỏa thuận khác.

6. Kết luận

Việc công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản khi người để lại mất tích chỉ có thể thực hiện sau khi người đó được Tòa án tuyên bố là đã chết. Đây là quy định nhằm đảm bảo tính chắc chắn về quyền sở hữu tài sản và quyền thừa kế hợp pháp của các bên liên quan.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hồ sơ cần chuẩn bị khi thực hiện công chứng hợp đồng bảo lãnh

>>> Phân biệt hợp đồng ở nhờ và hợp đồng mượn tài sản 

>>> Nhiều người thường thắc mắc: Phí công chứng gồm những khoản nào?

>>> Cần công chứng hợp đồng mua bán? Đừng quên liên hệ Dịch vụ công chứng để được hỗ trợ tận nơi.

>>> Giải pháp linh hoạt: Công chứng ngoài trụ sở cho mọi khách hàng bận rộn.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com