Công chứng viên từ chối công chứng khi nào?

Trong thực tế, hợp đồng hay giấy tờ đều được công chứng viên chấp nhận. Có những trường hợp công chứng viên từ chối công chứng nhằm đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật và phòng ngừa rủi ro cho các bên tham gia. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết những căn cứ pháp lý và tình huống cụ thể liên quan đến việc công chứng viên có quyền từ chối.

>>> Xem thêm: Vì sao Văn phòng công chứng được coi là thiết chế bổ trợ tư pháp quan trọng?

1. Căn cứ pháp lý về việc công chứng viên từ chối công chứng

📜 Theo Điều 7 Luật Công chứng 2014, công chứng viên phải từ chối công chứng nếu hợp đồng, giao dịch vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội. Đồng thời, Điều 44 và Điều 51 Luật Công chứng cũng quy định rõ về quyền và nghĩa vụ của họ trong việc xác minh, từ chối hoặc chấm dứt công chứng khi cần thiết.

Như vậy, pháp luật cho phép công chứng viên không thực hiện công chứng trong những trường hợp đặc biệt nhằm bảo vệ tính hợp pháp và quyền lợi của các bên.

2. Các trường hợp công chứng viên từ chối công chứng

2.1. Hợp đồng, giao dịch vi phạm pháp luật

⚠️ Nếu nội dung hợp đồng có yếu tố trái luật, như mua bán tài sản bị cấm lưu hành (ma túy, vũ khí…), hoặc giao dịch tẩu tán tài sản để trốn tránh nghĩa vụ, thì từ chối.

Ví dụ: Ông A mang hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất đang bị kê biên thi hành án đến phòng công chứng. Trường hợp này, họ buộc phải từ chối vì tài sản không đủ điều kiện giao dịch.

>>> Xem thêm: Dịch vụ sổ đỏ hỗ trợ những bước pháp lý nào để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của khách hàng?

2.2. Người yêu cầu công chứng không đủ năng lực hành vi dân sự

👥 Nếu người ký kết hợp đồng chưa đủ tuổi, bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự nhưng không có người đại diện hợp pháp đi cùng, công chứng viên sẽ không thể chứng nhận.

Ví dụ: Một thanh niên 16 tuổi mang hợp đồng bán xe máy đứng tên mình đến công chứng mà không có cha mẹ hoặc người giám hộ đi kèm. Công chứng viên phải từ chối vì người này chưa đủ năng lực pháp luật.

2.3. Hồ sơ, giấy tờ không đầy đủ hoặc giả mạo

📂 Khi hồ sơ công chứng không đầy đủ, giấy tờ bị tẩy xóa, sửa chữa hoặc có dấu hiệu giả mạo, Từ chối cho đến khi được bổ sung hoặc xác minh tính chính xác.

Ví dụ: Bà B xuất trình giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng bị rách, thông tin không trùng khớp với dữ liệu địa chính. Công chứng viên sẽ yêu cầu xác minh, nếu không làm rõ được sẽ từ chối.

2.4. Người yêu cầu công chứng không tự nguyện

🖋️ Nếu công chứng viên nhận thấy người ký hợp đồng bị ép buộc, đe dọa hoặc không minh mẫn khi ký, họ có quyền không nhận để đảm bảo tính tự nguyện và hợp pháp.

Ví dụ: Một người cao tuổi đang trong tình trạng bệnh nặng, trí nhớ không minh mẫn bị con cái ép ký hợp đồng tặng cho đất. Từ chối vì thiếu sự tự nguyện.

>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng hợp đồng, giao dịch dân sự được thực hiện ra sao?

2.5. Hợp đồng không thuộc phạm vi công chứng viên từ chối công chứng

📑 Có một số giấy tờ, hợp đồng theo quy định không thuộc phạm vi công chứng (ví dụ: văn bản hành chính, quyết định của cơ quan nhà nước). Trong trường hợp này, sẽ từ chối.

3. Quyền của người dân

👨‍⚖️ Khi bị từ chối công chứng, người dân có quyền:

• Yêu cầu công chứng viên nêu rõ lý do.

• Khiếu nại đến Trưởng phòng công chứng hoặc Sở Tư pháp nếu cho rằng việc từ chối là không có căn cứ.

• Lựa chọn công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng khác, nếu hồ sơ hợp pháp.

Điều này giúp đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân và hạn chế tình trạng từ chối không có lý do.

4. Mẫu đơn đề nghị giải thích lý do công chứng viên từ chối công chứng

Dưới đây là mẫu đơn tham khảo khi người dân muốn yêu cầu công chứng viên trả lời bằng văn bản về lý do:

Kết luận

Việc công chứng viên từ chối công chứng là hành vi đúng pháp luật trong các trường hợp hợp đồng, giao dịch hoặc giấy tờ không đáp ứng điều kiện. Điều này nhằm bảo đảm tính an toàn pháp lý và quyền lợi cho các bên. Người dân khi gặp tình huống bị từ chối công chứng nên nắm rõ quyền lợi của mình, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và có thể khiếu nại nếu nhận thấy công chứng viên từ chối không đúng quy định.

>>> Xem thêm: Từ chối công chứng hồ sơ đất đai: Quy trình xử lý.

>>> Xem thêm: Đất có sổ đỏ bị lấn chiếm: Cách bảo vệ quyền lợi.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com