Người để lại di sản có nợ tài chính: Người thừa kế có phải trả thay không?

Nhiều gia đình lo lắng khi người qua đời có nợ tài chính, bao gồm vay ngân hàng, vay tín chấp, nợ thuế, nợ cá nhân… Câu hỏi quan trọng nhất là người thừa kế có phải trả nợ thay hay không. Đây là vấn đề pháp lý phổ biến nhưng dễ bị hiểu sai, dẫn đến tranh chấp và rủi ro khi nhận di sản. Bài viết dưới đây sẽ giải thích rõ theo quy định pháp luật hiện hành.

>>> Xem thêm: Đánh giá trải nghiệm khách hàng tại văn phòng công chứng Nguyễn Huệ

Người thừa kế chỉ phải trả nợ trong giới hạn di sản nhận được

Theo Bộ luật Dân sự 2015, người thừa kế chỉ phải thực hiện nghĩa vụ tài chính của người đã mất trong phạm vi di sản do họ để lại.

Nghĩa là:

• Nếu di sản đủ để trả nợ → phải dùng di sản để trả đủ.

• Nếu di sản không đủ → chỉ trả trong phạm vi di sản còn lại.

• Nếu người để lại di sản không còn tài sản → người thừa kế không phải dùng tiền riêng để trả nợ.

Ví dụ:
Người chết để lại 300 triệu đồng tài sản và 500 triệu đồng nợ vay.
Người thừa kế chỉ phải thanh toán tối đa 300 triệu, không phải trả 200 triệu còn lại bằng tài sản cá nhân.

>>> Xem thêm: Cập nhật quy định pháp luật mới về dịch vụ sang tên sổ đỏ năm 2025

Người thừa kế không bao giờ phải trả nợ bằng tài sản riêng

Đây là nguyên tắc rất quan trọng:

• Nợ phát sinh từ nghĩa vụ của người chết

• Người thừa kế không chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình, trừ khi họ tự nguyện hoặc đã cùng đứng tên nghĩa vụ tài chính trước đó.

Có nghĩa là:
Ngân hàng, chủ nợ hoặc bất kỳ tổ chức nào không thể yêu cầu người thừa kế trả nợ bằng tiền riêng.

>>> Xem thêm: Mẹo nhanh gọn làm thủ tục công chứng mua bán nhà trong 1 ngày

Nợ được thanh toán trước khi chia thừa kế

Thứ tự thanh toán theo luật:

1. Chi phí mai táng hợp lý

2. Các khoản nợ của người chết (ngân hàng, thuế, vay cá nhân…)

3. Các nghĩa vụ tài chính khác

4. Phần còn lại mới được chia cho người thừa kế

Do đó, văn phòng công chứng sẽ yêu cầu:

• Xác nhận tình trạng nợ

• Làm cam kết về nghĩa vụ tài sản

• Hoặc yêu cầu chứng từ thanh toán nợ trước khi lập văn bản thừa kế (tùy trường hợp)

>>> Xem thêm: Làm thế nào để đảm bảo Công chứng di chúc hợp pháp với mọi loại tài sản

Các loại nợ mà người thừa kế phải dùng di sản để thanh toán

• Nợ vay ngân hàng (có hoặc không thế chấp)

• Nợ thuế

• Nợ cá nhân

• Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại chưa thực hiện

• Nghĩa vụ tài chính khác theo bản án hoặc quyết định của tòa án

• Nghĩa vụ đóng góp vào tài sản chung

Những nghĩa vụ này đều được thanh toán từ chính di sản.

Trường hợp người thừa kế cùng đứng tên vay hoặc làm đồng trả nợ

Nếu người thừa kế là:

• Đồng chủ thể hợp đồng vay, hoặc

• Người bảo lãnh, hoặc

• Người đồng nghĩa vụ

Thì họ phải thực hiện nghĩa vụ bằng tài sản riêng, vì đây là trách nhiệm độc lập, không phải nghĩa vụ phát sinh từ thừa kế.

Ví dụ:
Hai vợ chồng cùng đứng tên vay ngân hàng → khi một người mất, người còn lại phải tiếp tục thực hiện nghĩa vụ.

Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản nếu không muốn liên quan đến nợ

Pháp luật cho phép:

• Người thừa kế từ chối nhận di sản,

• Miễn là việc từ chối được lập thành văn bản và không nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài chính đối với người khác.

Khi từ chối di sản, người đó không phải trả nợ, kể cả trong phạm vi di sản.

Kết luận

Khi người để lại di sản có nợ tài chính, người thừa kế chỉ phải trả nợ trong phạm vi di sản nhận được và không phải dùng tài sản riêng để trả thay. Đây là nguyên tắc bảo vệ quyền lợi của người thừa kế và đảm bảo việc phân chia di sản minh bạch, đúng pháp luật. Trong mọi trường hợp, nghĩa vụ tài chính phải được xử lý trước khi chia phần tài sản còn lại.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Tòa án giải quyết ly hôn mất bao lâu nếu có tranh chấp con cái?

>>> Quyền thừa kế của vợ/chồng: Đối với tài khoản ngân hàng của người bạn đời

>>> Công chứng văn bản chấm dứt hợp đồng nhượng quyền thương mại

>>> Văn phòng công chứng Hà Nội tư vấn miễn phí thủ tục công chứng nhà đất

>>> Tra cứu phí công chứng online nhanh chóng, chính xác chỉ trong 1 phút

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com