Trong nhiều trường hợp, công chứng viên có nhiều nguyên nhân từ chối công chứng nếu phát hiện sai phạm. Vậy nguyên nhân từ chối công chứng thường gặp là gì? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết các lý do phổ biến, căn cứ pháp luật và ví dụ minh họa thực tế.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng chịu sự quản lý và giám sát của cơ quan nào?

1. Căn cứ pháp luật về từ chối công chứng

📖 Theo Điều 4 và Điều 43 Luật Công chứng 2014, công chứng viên chỉ thực hiện công chứng khi hồ sơ hợp lệ, phù hợp quy định pháp luật, không vi phạm đạo đức xã hội. Công chứng viên có quyền từ chối nếu hồ sơ hoặc nội dung hợp đồng thuộc một trong các trường hợp bị cấm.

Như vậy, nguyên nhân từ chối công chứng đều phải có căn cứ pháp lý rõ ràng, không phải là sự tùy tiện của tổ chức hành nghề công chứng.

2. Các nguyên nhân từ chối công chứng phổ biến năm 2025

Hợp đồng, giao dịch vi phạm pháp luật là nguyên nhân từ chối công chứng

⚠️ Nếu nội dung hợp đồng trái luật, ví dụ: mua bán đất nông nghiệp chưa đủ điều kiện chuyển nhượng, hoặc hợp đồng vay mượn nặng lãi, thì công chứng viên có quyền từ chối.

Ví dụ: Ông A mang giấy tờ quyền sử dụng đất nông nghiệp chưa đủ 5 năm để bán cho ông B. Công chứng viên phát hiện vi phạm Điều 188 Luật Đất đai 2013 nên từ chối công chứng.

nguyên nhân từ chối công chứng

Người yêu cầu công chứng không đủ năng lực hành vi dân sự

👤 Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, chủ thể tham gia hợp đồng phải có đầy đủ năng lực hành vi. Nếu người ký hợp đồng là trẻ vị thành niên, người mất năng lực hành vi hoặc bị ép buộc, công chứng viên sẽ không chứng nhận.

Ví dụ: Chị C 17 tuổi muốn tự ký hợp đồng bán xe máy đứng tên mình. Hồ sơ bị từ chối vì chị C chưa đủ tuổi để tự xác lập giao dịch dân sự quan trọng.

>>> Xem thêm: Khi nào người dân nên sử dụng dịch vụ làm sổ đỏ để tránh rủi ro về hồ sơ pháp lý?

Hồ sơ yêu cầu công chứng không đầy đủ, giả mạo hoặc sai sự thật

📂 Trường hợp hồ sơ không có giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản hoặc có dấu hiệu giả mạo, công chứng viên sẽ từ chối.

Xem thêm:  Chưa có bằng lái có được mua xe hay không?

Ví dụ: Ông D dùng bản photo sổ đỏ bị chỉnh sửa để công chứng hợp đồng chuyển nhượng. Sau khi xác minh, công chứng viên từ chối ngay.

Người yêu cầu công chứng không minh mẫn hoặc bị ép buộc

🧠 Công chứng viên có quyền từ chối nếu phát hiện người ký hợp đồng không đủ khả năng nhận thức hoặc bị đe dọa, ép buộc.

Ví dụ: Bà E 85 tuổi, khi đến công chứng hợp đồng tặng cho nhà, không thể trả lời rõ ràng các câu hỏi. Công chứng viên kết luận bà không minh mẫn nên từ chối công chứng.

Giao dịch nhằm trốn tránh nghĩa vụ hoặc trái đạo đức xã hội

🚫 Nếu hợp đồng có mục đích gian dối, tẩu tán tài sản để trốn nợ, hoặc vi phạm đạo đức xã hội, công chứng viên sẽ từ chối công chứng theo Điều 8 Luật Công chứng 2014.

Ví dụ: Ông F có khoản nợ chưa trả, định ký hợp đồng tặng cho nhà cho con để né thi hành án. Công chứng viên từ chối thực hiện vì đây là giao dịch nhằm trốn tránh nghĩa vụ.

3. Quyền khiếu nại khi bị từ chối công chứng là nguyên nhân từ chối công chứng

📌 Trong trường hợp cho rằng công chứng viên từ chối công chứng không có căn cứ, người dân có quyền:

nguyên nhân từ chối công chứng

  • Khiếu nại trực tiếp đến Trưởng phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng nơi thực hiện

  • Gửi đơn đến Sở Tư pháp để được giải quyết theo quy định pháp luật

>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng uỷ quyền có bắt buộc không và hồ sơ gồm những gì?

Mẫu đơn khiếu nại có thể được viết đơn giản như sau:

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
———————
ĐƠN KHIẾU NẠI
(Về việc từ chối công chứng)
Kính gửi: [Tên tổ chức hành nghề công chứng/ Sở Tư pháp…]
Tôi tên là: …………………………………………
CMND/CCCD số: …………………………………
Địa chỉ: ……………………………………………
Ngày …/…/2025, tôi có yêu cầu công chứng hợp đồng ………………………… tại [tên tổ chức công chứng]. Tuy nhiên, công chứng viên đã từ chối công chứng với lý do ………………………… Tôi cho rằng việc từ chối này không đúng quy định pháp luật, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của tôi.
Vì vậy, tôi làm đơn này đề nghị Quý cơ quan xem xét, giải quyết theo quy định pháp luật.
Xin trân trọng cảm ơn!
Người làm đơn
(Ký, ghi rõ họ tên)

>>> Xem thêm: Từ chối công chứng di chúc: Căn cứ pháp lý.

Xem thêm:  Chưa sang tên sổ đỏ có được xây nhà ở không?

>>> Xem thêm: Nộp đơn tranh chấp đất đai ở đâu để được giải quyết nhanh nhất?

Kết luận

Trong năm 2025, các nguyên nhân từ chối công chứng phổ biến nhất vẫn xoay quanh vấn đề: hợp đồng vi phạm pháp luật, hồ sơ không đầy đủ hoặc giả mạo, người ký không đủ năng lực, giao dịch trái đạo đức xã hội hoặc nhằm trốn tránh nghĩa vụ. Để tránh rủi ro, người dân nên chuẩn bị hồ sơ hợp lệ, đảm bảo giao dịch minh bạch và tìm hiểu trước các quy định pháp luật. Khi bị từ chối công chứng, nếu thấy không hợp lý, bạn hoàn toàn có quyền khiếu nại để bảo vệ quyền lợi của mình.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

  1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
  2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

  • Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
  • Hotline: 0966.22.7979
  • Email: ccnguyenhue165@gmail.com