Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệuHợp đồng thuê tài sản là một trong những giao dịch dân sự phổ biến nhất hiện nay, được sử dụng trong nhiều lĩnh vực như cho thuê nhà ở, xe ô tô, thiết bị máy móc hoặc mặt bằng kinh doanh. Trong quá trình thực hiện hợp đồng, có thể phát sinh thiệt hại do lỗi của một trong hai bên, dẫn đến nghĩa vụ bồi thường thiệt hại. Bài viết sau sẽ phân tích chi tiết các quy định về bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thuê tài sản theo pháp luật Việt Nam, đồng thời đưa ra ví dụ minh họa để bạn đọc dễ hình dung.
>>> Xem thêm: Có cần chứng minh mục đích sử dụng tài sản khi công chứng tại văn phòng công chứng?
1. Hợp đồng thuê tài sản là gì?
Theo Điều 472 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê sử dụng trong một thời gian nhất định, còn bên thuê phải trả tiền thuê theo thỏa thuận.
Tài sản cho thuê có thể là vật, quyền tài sản hoặc động sản, bất động sản và phải thuộc quyền sở hữu hợp pháp của bên cho thuê. Hợp đồng có thể được lập bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể, nhưng với tài sản có giá trị lớn hoặc bắt buộc theo quy định thì cần lập thành văn bản.
Ví dụ: Anh A ký hợp đồng thuê căn hộ chung cư trong 12 tháng với chị B. Trong thời gian thuê, anh A có nghĩa vụ sử dụng tài sản đúng mục đích và giữ gìn tài sản. Nếu làm hỏng hoặc gây mất mát, anh A có thể phải bồi thường theo quy định pháp luật.
2. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thuê tài sản
Bên thuê vi phạm nghĩa vụ trong hợp đồng
Theo Điều 474 Bộ luật Dân sự 2015, bên thuê có nghĩa vụ bảo quản tài sản thuê, sử dụng đúng mục đích, không được thay đổi, cải tạo tài sản nếu không được sự đồng ý của bên cho thuê. Nếu làm mất hoặc hư hỏng tài sản do lỗi của mình thì phải bồi thường toàn bộ thiệt hại.
Ví dụ minh họa: Ông C thuê xe ô tô của công ty D để đi tỉnh. Trong quá trình sử dụng, ông C lái xe ẩu dẫn đến tai nạn làm hư hỏng xe. Trong trường hợp này, ông C phải bồi thường chi phí sửa chữa xe do lỗi trực tiếp của mình gây ra.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn thủ tục sang tên sổ đỏ khi mua bán nhà đất.
Bên cho thuê vi phạm nghĩa vụ bàn giao tài sản
Theo Điều 473 Bộ luật Dân sự, bên cho thuê có trách nhiệm bàn giao tài sản đúng thời gian, địa điểm, tình trạng như đã thỏa thuận. Nếu giao tài sản không đúng tình trạng, gây thiệt hại cho bên thuê, thì cũng có thể bị yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Ví dụ: Công ty E cho chị F thuê mặt bằng kinh doanh đã thỏa thuận. Tuy nhiên, đến ngày giao nhận, mặt bằng chưa hoàn thiện hệ thống điện, khiến chị F không thể khai trương đúng ngày. Thiệt hại do chậm trễ đó có thể là căn cứ để yêu cầu bồi thường thiệt hại từ phía công ty E.
3. Mức bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thuê tài sản
Thiệt hại thực tế có thể lượng hóa được
Theo nguyên tắc tại Điều 13 và Điều 360 Bộ luật Dân sự 2015, bên vi phạm hợp đồng phải bồi thường toàn bộ thiệt hại thực tế phát sinh do hành vi vi phạm gây ra, bao gồm:
Giá trị tài sản bị hư hỏng, mất mát
Chi phí hợp lý để khắc phục hậu quả
Khoản lợi nhuận bị mất nếu có căn cứ xác thực
Mức bồi thường có thể được các bên thỏa thuận trong hợp đồng hoặc do tòa án xác định dựa trên chứng cứ cụ thể.
>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng uỷ quyền cần những giấy tờ gì và có hiệu lực trong bao lâu?
Thiệt hại do vi phạm nghĩa vụ sử dụng đúng mục đích
Nếu bên thuê sử dụng tài sản không đúng mục đích, gây thiệt hại đến tài sản, hoặc làm giảm giá trị sử dụng của tài sản, thì mức bồi thường phải đủ để khôi phục tình trạng ban đầu hoặc bù đắp giá trị đã mất.
Ví dụ: Anh G thuê một căn nhà để ở, nhưng sau đó tự ý cải tạo thành quán ăn mà không được sự đồng ý của chủ nhà. Việc cải tạo khiến căn nhà xuống cấp. Trong trường hợp này, anh G có thể bị yêu cầu khôi phục hiện trạng ban đầu hoặc bồi thường chi phí sửa chữa.
4. Trách nhiệm bồi thường khi hợp đồng thuê tài sản bị đơn phương chấm dứt
Khi một bên đơn phương chấm dứt hợp đồng không đúng quy định, gây thiệt hại cho bên còn lại, thì có thể bị yêu cầu bồi thường.
Theo Điều 428 Bộ luật Dân sự, bên bị vi phạm có quyền yêu cầu bên kia:
Hoàn trả phần tiền đã thanh toán (nếu có)
Bồi thường chi phí tổn thất do việc chấm dứt hợp đồng sớm
Bồi thường các chi phí phát sinh hợp lý khác
Ví dụ: Bên cho thuê đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê kho với bên thuê khi chưa hết hạn, khiến bên thuê mất hợp đồng cung ứng hàng hóa. Bên thuê có thể yêu cầu bồi thường số tiền bị thiệt hại do việc đơn phương chấm dứt sai quy định này.
>>> Xem thêm: Điều kiện pháp lý để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn từ A-Z thủ tục đặt cọc mua chung cư năm 2025.
Kết luận
Trong hợp đồng thuê tài sản, trách nhiệm bồi thường thiệt hại là cơ chế bảo vệ quyền lợi cho bên bị vi phạm và ràng buộc nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng. Cả bên cho thuê và bên thuê cần đọc kỹ nội dung hợp đồng, tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ đã cam kết để tránh phát sinh tranh chấp không đáng có. Trường hợp xảy ra vi phạm, việc xác định thiệt hại, lỗi và nghĩa vụ bồi thường cần dựa vào các căn cứ pháp lý rõ ràng như quy định trong Bộ luật Dân sự 2015.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com