Trong thực tiễn giao dịch, không ít trường hợp công chứng viên có quyền từ chối công chứng hợp đồng khi phát hiện vi phạm về pháp luật hoặc hồ sơ không đầy đủ. Đặc biệt với hợp đồng mua bán nhà đất, việc tuân thủ quy định càng chặt chẽ để bảo đảm an toàn pháp lý. Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ các căn cứ pháp lý, tình huống thực tế và cung cấp mẫu đơn từ chối công chứng để bạn tham khảo.
>>> Xem thêm: Hiệu lực pháp lý của văn bản công chứng tại Văn phòng công chứng có giá trị bao lâu?
1. Từ chối công chứng hợp đồng là gì? 📑
Theo Luật Công chứng 2014, Điều 4, công chứng là việc công chứng viên chứng nhận tính xác thực, tính hợp pháp của hợp đồng, giao dịch.
Khi có căn cứ cho rằng hợp đồng, giao dịch vi phạm pháp luật hoặc không đủ điều kiện, công chứng viên có quyền từ chối. Đây là biện pháp nhằm bảo vệ lợi ích công cộng, quyền lợi của các bên và tránh rủi ro pháp lý về sau.
👉 Ví dụ minh họa: Ông A và bà B đến văn phòng công chứng ký hợp đồng mua bán đất. Tuy nhiên, sổ đỏ của ông A đang thế chấp tại ngân hàng và chưa được giải chấp. Trong trường hợp này, công chứng viên có quyền không công chứng hợp đồng.
2. Căn cứ pháp lý về việc từ chối công chứng hợp đồng ⚖️
Luật Công chứng 2014 – Điều 5
Quy định rõ: Công chứng viên có quyền từ chối công chứng hợp đồng nếu hợp đồng, giao dịch:
-
Vi phạm pháp luật
-
Trái đạo đức xã hội
-
Không đủ điều kiện công chứng
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ có cam kết minh bạch chi phí và đảm bảo tiến độ cấp sổ không?
Điều 37 Luật Công chứng 2014
Công chứng viên phải giải thích rõ lý do từ chối công chứng hợp đồng cho người yêu cầu công chứng và ghi vào sổ công chứng.
👉 Ví dụ minh họa: Căn nhà của ông C thuộc diện quy hoạch treo. Khi ông C muốn bán cho người khác, hợp đồng không được công chứng vì tài sản không đủ điều kiện chuyển nhượng.
3. Những trường hợp phổ biến bị từ chối công chứng hợp đồng 🛑
Hồ sơ pháp lý về tài sản không đầy đủ
Nếu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép xây dựng hoặc giấy tờ chứng minh quyền sở hữu chưa hợp lệ, công chứng viên sẽ từ chối công chứng hợp đồng.
Chủ thể giao dịch không đủ năng lực hành vi
Trường hợp bên bán hoặc bên mua chưa đủ tuổi, bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự thì hợp đồng mua bán nhà đất không được công chứng.
👉 Ví dụ: Một người bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi, nhưng gia đình vẫn mang sổ đỏ đi công chứng bán đất. Công chứng viên có quyền từ chối.
Hợp đồng có dấu hiệu giả tạo hoặc vi phạm pháp luật
Nếu phát hiện hợp đồng nhằm che giấu giao dịch khác, trốn thuế hoặc tẩu tán tài sản, công chứng viên sẽ không công chứng hợp đồng theo quy định.
>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng mua bán nhà có phải điều kiện để sang tên sổ đỏ không?
4. Quy trình xử lý khi bị từ chối công chứng hợp đồng 📝
-
Người yêu cầu công chứng sẽ được giải thích lý do từ chối.
-
Nếu không đồng ý, có thể gửi đơn kiến nghị đến tổ chức hành nghề công chứng.
-
Trường hợp vẫn không thỏa đáng, có quyền khiếu nại đến Sở Tư pháp để được xem xét, giải quyết.
👉 Ví dụ thực tế: Anh D bị từ chối vì giấy tờ đất có tranh chấp. Sau khi giải quyết tranh chấp tại Tòa án, anh D được cấp giấy chứng nhận mới và tiếp tục thực hiện thủ tục công chứng.
5. Mẫu đơn📄
Dưới đây là mẫu đơn tham khảo khi công chứng viên cần lập văn bản về việc từ chối công chứng:
>>> Xem thêm: Nguyên nhân từ chối công chứng phổ biến nhất 2025.
>>> Xem thêm: Tội lấn chiếm đất: Khi nào thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự?
Kết luận ✅
Việc từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất không chỉ là quyền mà còn là nghĩa vụ của công chứng viên nhằm đảm bảo tính hợp pháp, minh bạch của giao dịch. Người dân khi tham gia ký kết hợp đồng cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, tuân thủ pháp luật để tránh rơi vào tình huống bị từ chối công chứng, gây mất thời gian và chi phí.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com