Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệuTrong các giao dịch dân sự về đất đai, hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất là một dạng hợp đồng phổ biến, đặc biệt trong phạm vi gia đình, họ hàng. Tuy nhiên, không phải lúc nào việc công chứng hợp đồng cũng diễn ra thuận lợi. Trên thực tế, có nhiều trường hợp công chứng viên từ chối công chứng hợp đồng tặng cho, khiến người dân băn khoăn về lý do và cách xử lý. Bài viết sau sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp lý, các trường hợp bị từ chối và hướng dẫn người dân xử lý đúng luật.
>>> Xem thêm: Tư vấn chi tiết hợp đồng vay tại văn phòng công chứng.
1. Căn cứ pháp lý về từ chối công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất
Các văn bản pháp luật điều chỉnh trực tiếp đến việc công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất gồm:
-
Luật Đất đai 2024 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2025).
-
Luật Công chứng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2023).
-
Bộ luật Dân sự 2015.
-
Nghị định 82/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp.
Theo khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai 2024, hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực thì mới có hiệu lực pháp lý.
Điều 5 Luật Công chứng 2014 quy định: công chứng viên có quyền từ chối công chứng nếu hợp đồng, giao dịch vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội hoặc không đủ điều kiện pháp luật.
2. Các trường hợp bị từ chối công chứng hợp đồng tặng cho
2.1. Quyền sử dụng đất không đủ điều kiện để tặng cho
-
Đất chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
-
Đất đang bị kê biên để thi hành án.
-
Đất đang có tranh chấp hoặc thuộc diện quy hoạch, chưa được phép giao dịch.
Ví dụ: Ông A muốn tặng cho con trai một thửa đất nhưng thửa đất này đang trong diện quy hoạch mở đường. Công chứng viên sẽ từ chối công chứng hợp đồng tặng cho.
2.2. Chủ thể tham gia hợp đồng không có năng lực hành vi dân sự đầy đủ
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự có hiệu lực khi các bên có năng lực hành vi dân sự. Nếu người tặng cho mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực thì hợp đồng sẽ không được công chứng.
Ví dụ: Bà B mắc bệnh mất trí nhớ, con trai bà yêu cầu công chứng hợp đồng tặng cho. Công chứng viên có quyền từ chối.
2.3. Hợp đồng có dấu hiệu giả tạo, ép buộc hoặc gian dối
Công chứng viên sẽ từ chối công chứng nếu phát hiện hợp đồng tặng cho nhằm che giấu giao dịch khác, hoặc có dấu hiệu bị ép buộc, giả mạo chữ ký, lừa dối.
2.4. Hồ sơ công chứng không đầy đủ hoặc không hợp lệ
-
Thiếu CMND/CCCD, hộ khẩu, giấy đăng ký kết hôn (đối với trường hợp tài sản chung vợ chồng).
-
Thiếu giấy tờ chứng minh quan hệ trong trường hợp được miễn thuế tặng cho (cha mẹ – con cái, vợ – chồng, anh chị em ruột).
2.5. Vi phạm điều cấm của luật
Ví dụ: Tặng cho đất thuộc khu vực quốc phòng, an ninh; đất đang bị Nhà nước thu hồi; đất chưa đủ điều kiện cấp sổ đỏ.
>>> Xem thêm: Tiết kiệm thời gian với Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói.
3. Trách nhiệm và quyền hạn của công chứng viên khi từ chối công chứng hợp đồng tặng cho
Theo Điều 7 Luật Công chứng 2014, công chứng viên có trách nhiệm:
-
Giải thích rõ lý do từ chối cho người yêu cầu.
-
Lập văn bản từ chối công chứng nếu người yêu cầu có đề nghị.
-
Chỉ được từ chối trong trường hợp có căn cứ pháp luật rõ ràng.
Nếu công chứng viên từ chối không hợp lý, người dân có quyền khiếu nại đến Trưởng Văn phòng công chứng hoặc cơ quan quản lý nhà nước về công chứng (Điều 68 Luật Công chứng 2014).
4. Người dân cần làm gì khi bị từ chối công chứng hợp đồng tặng cho?
-
Kiểm tra lại tình trạng pháp lý của đất: đất có tranh chấp, kê biên hoặc thuộc diện quy hoạch sẽ không được công chứng.
-
Bổ sung hồ sơ còn thiếu: giấy tờ nhân thân, giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, giấy tờ nhân thân liên quan.
-
Giải quyết tranh chấp nếu có: chỉ sau khi có quyết định giải quyết tranh chấp của cơ quan có thẩm quyền thì mới được công chứng.
-
Thử công chứng tại văn phòng khác nếu cho rằng việc từ chối chưa hợp lý.
>>> Xem thêm: Giải pháp công chứng trọn gói, an toàn tại Phòng công chứng.
5. Ví dụ minh họa thực tế về từ chối công chứng hợp đồng tặng cho
Năm 2024, tại TP. Hồ Chí Minh, ông C muốn tặng cho con gái 150 m² đất. Khi đến công chứng, công chứng viên phát hiện thửa đất đang có tranh chấp ranh giới với hộ liền kề. Do đó, công chứng viên từ chối công chứng hợp đồng tặng cho. Sau đó, ông C phải khởi kiện tranh chấp đất đai tại Tòa án và chỉ khi có bản án giải quyết dứt điểm, việc công chứng mới được thực hiện.
>>> Xem thêm:
Kết luận
Việc từ chối công chứng hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất không phải là tùy tiện, mà dựa trên quy định pháp luật để bảo đảm tính an toàn pháp lý. Người dân cần hiểu rõ điều kiện tặng cho, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và kiểm tra tình trạng pháp lý của đất trước khi đi công chứng. Nếu bị từ chối mà thấy không thỏa đáng, hoàn toàn có quyền khiếu nại để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Tách thửa đất khi có Sổ đỏ chung: Ai là người đứng tên?
>>> Bồi thường khi hủy hợp đồng ở nhờ: Các nguyên tắc và cách tính toán
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com