Bài viết phân tích dấu hiệu nhận biết bị phạt tiền trái luật, căn cứ pháp lý áp dụng và hướng dẫn chi tiết quy trình khiếu nại để bảo vệ quyền lợi người dân.
>>> Xem thêm: Vì sao doanh nghiệp cần đến Văn phòng công chứng khi ký kết hợp đồng chiến lược?
I. Hiểu đúng về việc bị phạt tiền trái luật
Trong thực tế, nhiều trường hợp công dân bị xử phạt hành chính sai quy định, sai thẩm quyền hoặc mức phạt không phù hợp. Việc bị phạt tiền trái luật có thể dẫn đến thiệt hại tài chính và ảnh hưởng quyền, lợi ích hợp pháp của người bị xử phạt.
1. Căn cứ pháp lý áp dụng ⚖️
-
Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 (sửa đổi 2020) quy định:
-
Điều 3: Nguyên tắc xử phạt phải đúng hành vi, đúng thẩm quyền, khách quan và công bằng.
-
Điều 54: Quy định cụ thể về thẩm quyền phạt tiền của từng chức danh.
-
Điều 65 – 67: Quy định quyền khiếu nại quyết định xử phạt hành chính.
-

2. Khi nào được xem là bị phạt tiền trái luật? 🔎
1 Bị phạt tiền trái luật do sai thẩm quyền
Theo Điều 54 Luật Xử lý vi phạm hành chính, mỗi chức danh chỉ được phạt trong mức tiền nhất định. Ví dụ:
-
Công an xã chỉ được phạt tối đa 4 triệu đồng (tùy lĩnh vực).
Nếu công an xã lập biên bản và phạt 7 triệu đồng, đây là xử phạt vượt thẩm quyền → trái luật.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ giúp người dân chuẩn bị hồ sơ pháp lý ra sao để tránh sai sót?
2 Bị phạt tiền trái luật do lỗi lập biên bản hoặc áp dụng sai hành vi
Một quyết định phạt chỉ hợp pháp khi:
-
Có biên bản đầy đủ thông tin
-
Ghi rõ hành vi vi phạm
-
Căn cứ theo nghị định tương ứng
Nếu áp dụng sai nghị định, sai hành vi hoặc mức phạt không phù hợp → quyết định trái luật.
3 Bị phạt tiền trái luật do không đủ chứng cứ
Theo Điều 3 Luật Xử lý VPHC:
Việc xử phạt phải có bằng chứng rõ ràng. Nếu người có thẩm quyền phạt khi không có chứng cứ hoặc chỉ “nghi ngờ” → đây là hành vi trái luật.
II. Hướng dẫn khiếu nại khi bị phạt tiền trái luật
1. Chuẩn bị hồ sơ khiếu nại đầy đủ 📁
1 Hồ sơ bao gồm
-
Đơn khiếu nại nêu rõ lý do, yêu cầu hủy hoặc sửa quyết định
-
Bản sao biên bản vi phạm, quyết định xử phạt
-
Chứng cứ chứng minh việc xử phạt trái luật
-
CMND/CCCD của người khiếu nại
2 Lưu ý quan trọng
-
Khiếu nại lần đầu gửi đến người ra quyết định
-
Trong 10 ngày kể từ ngày nhận được quyết định
-
Trường hợp phức tạp có thể kéo dài nhưng không quá 45 ngày
>>> Xem thêm: Công chứng mua bán nhà có bắt buộc không và được pháp luật quy định như thế nào?
2. Quy trình nộp khiếu nại từng bước 📨
1 Nộp khiếu nại lần đầu
-
Gửi đến người đã ban hành quyết định xử phạt
-
Yêu cầu xem xét lại mức phạt, thẩm quyền và căn cứ pháp lý
2 Khiếu nại lần hai
Nếu không đồng ý với giải quyết lần đầu, người dân có thể gửi khiếu nại đến:
-
Thủ trưởng cấp trên trực tiếp của người đã ra quyết định
hoặc -
Khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo Luật Tố tụng hành chính 2015.

3. Ví dụ thực tế minh họa 📌
Anh A đi xe máy, bị lập biên bản vì lỗi “điện thoại khi đang lái xe” và bị phạt 3 triệu đồng.
Tuy nhiên, theo Nghị định 100/2019:
-
Mức phạt đúng cho lỗi này chỉ 1 – 2 triệu đồng.
Anh A kiểm tra lại biên bản, thấy mức phạt không phù hợp nên làm đơn khiếu nại. Kết quả: cơ quan chức năng xác nhận cán bộ đã áp dụng mức phạt sai quy định và hủy quyết định, trả lại số tiền nộp thừa.
Kết luận 🎯
Khi rơi vào trường hợp bị phạt tiền trái luật, người dân hoàn toàn có quyền yêu cầu xem xét lại quyết định. Nắm rõ căn cứ pháp lý, thẩm quyền của người xử phạt và quy trình khiếu nại sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của mình một cách minh bạch, chính xác và đúng pháp luật.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com
XEM THÊM CÁC TỪ KHÓA TÌM KIẾM:
>>> Công chứng hộ chiếu nước ngoài để nộp hồ sơ Việt Nam: Cần bản dịch hay không?
>>> Những trường hợp nào bắt buộc phải thực hiện công chứng ủy quyền để được pháp luật công nhận?
>>> Nhà nước quy định ra sao về thẩm quyền của cơ quan thực hiện chứng thực?
>>> Những tiêu chí nào để đánh giá một bản dịch thuật đạt chuẩn chuyên môn?
>>> Trong giao dịch mua bán nhà đất, trách nhiệm nộp lệ phí trước bạ nhà đất do ai chịu?
