Trong bối cảnh các tranh chấp đất đai ngày càng phức tạp, việc bồi thường thiệt hại lấn chiếm đất trở thành vấn đề được nhiều người dân quan tâm. Không ít trường hợp hàng xóm hoặc cá nhân, tổ chức tự ý lấn chiếm đất dẫn đến ảnh hưởng quyền sử dụng đất hợp pháp. Vậy pháp luật quy định thế nào về trách nhiệm bồi thường khi xảy ra hành vi này? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp lý, thủ tục yêu cầu bồi thường và những lưu ý quan trọng giúp người dân bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

>>> Xem thêm: 5 lưu ý quan trọng khi làm hợp đồng mua bán tại văn phòng công chứng

Căn cứ pháp luật về bồi thường thiệt hại khi bị lấn chiếm đất

Tranh chấp đất đai

Theo Luật Đất đai 2024, mọi hành vi lấn, chiếm đất đều bị nghiêm cấm. Người có hành vi vi phạm phải chấm dứt, khôi phục tình trạng ban đầu và bồi thường nếu gây thiệt hại.

Ngoài ra, Bộ luật Dân sự 2015 tại Điều 584 quy định: “Người nào có hành vi xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường”. Như vậy, khi có hành vi lấn chiếm đất, bên gây ra thiệt hại không chỉ phải trả lại đất mà còn phải bồi thường phần thiệt hại phát sinh, bao gồm cả thiệt hại vật chất và tinh thần (nếu có).

Các trường hợp phải bồi thường thiệt hại khi lấn chiếm đất

  1. Hủy hoại hoặc làm giảm giá trị quyền sử dụng đất: Ví dụ, xây dựng công trình trái phép trên đất người khác, khiến đất không thể canh tác hoặc sử dụng đúng mục đích.

  2. Gây thiệt hại tài sản trên đất: Lấn chiếm làm hư hỏng cây trồng, nhà cửa, công trình của chủ đất hợp pháp.

  3. Ảnh hưởng đến quyền khai thác lợi ích hợp pháp từ đất: Như ngăn cản sản xuất nông nghiệp, kinh doanh, cho thuê đất.

  4. Chi phí để khôi phục hiện trạng đất: Bao gồm chi phí tháo dỡ công trình, khôi phục lại mặt bằng.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn lập và công chứng di chúc cho người cao tuổi

Xem thêm:  Những rủi ro pháp lý khi mua nhà ở hình thành trong tương lai chưa được công chứng

Thủ tục yêu cầu bồi thường thiệt hại khi bị lấn chiếm đất

Người bị xâm hại có thể thực hiện theo các bước sau:

  • Bước 1: Thu thập chứng cứ
    Chuẩn bị giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất (sổ đỏ, hợp đồng, quyết định giao đất…) và chứng cứ về hành vi lấn chiếm (ảnh, video, biên bản hiện trường, lời khai nhân chứng).

  • Bước 2: Hòa giải tại UBND xã/phường
    Theo Luật Đất đai 2024, tranh chấp đất đai phải tiến hành hòa giải tại UBND cấp xã trước khi khởi kiện. Nếu các bên thỏa thuận được mức bồi thường, lập biên bản hòa giải thành.

  • Bước 3: Khởi kiện ra Tòa án nhân dân có thẩm quyền
    Nếu hòa giải không thành, người bị xâm hại có quyền khởi kiện. Tòa án sẽ xem xét hành vi lấn chiếm, mức thiệt hại và quyết định mức bồi thường.

  • Bước 4: Thi hành án
    Sau khi bản án có hiệu lực, nếu bên vi phạm không tự nguyện bồi thường, cơ quan thi hành án dân sự sẽ tiến hành cưỡng chế.

>>> Xem thêm: Những điều cần chuẩn bị khi sử dụng dịch vụ sang tên sổ đỏ

Lưu ý quan trọng khi yêu cầu bồi thường thiệt hại

Tranh chấp đất đai

  • Luôn giữ đầy đủ giấy tờ pháp lý về quyền sử dụng đất để làm căn cứ bảo vệ quyền lợi.

  • Nên mời cán bộ địa chính hoặc công chứng viên lập vi bằng khi phát hiện hành vi lấn chiếm để có chứng cứ chắc chắn.

  • Khi khởi kiện, ngoài yêu cầu trả lại đất, cần nêu rõ thiệt hại thực tế và mức bồi thường cụ thể.

  • Nếu có thiệt hại về cây trồng, hoa màu, cần căn cứ theo Thông tư 63/2023/TT-BTC về bồi thường tài sản, cây trồng khi Nhà nước thu hồi đất để yêu cầu áp dụng tương tự.

>>> Xem thêm: Bạn cần chuẩn bị gì khi tố cáo Lấn chiếm đất đai theo luật mới

Kết luận

Việc bồi thường thiệt hại lấn chiếm đất không chỉ là trách nhiệm pháp lý của người vi phạm mà còn là cơ chế quan trọng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sử dụng đất. Trong quá trình xử lý, người dân cần thu thập chứng cứ rõ ràng, thực hiện đúng thủ tục hòa giải và khởi kiện để được Tòa án bảo vệ quyền lợi. Đồng thời, việc hiểu rõ quy định pháp luật mới nhất giúp hạn chế rủi ro và tránh bị xâm phạm quyền sử dụng đất trong tương lai.

Xem thêm:  Có nên đặt cọc nhà đất bằng hợp đồng viết tay không?

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Hồ sơ cần chuẩn bị xin phép xây dựng cho nhà cấp 4

>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

>>> Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết

>>> Phí công chứng tại nhà 0 đồng từ Văn phòng công chứng uy tín

>>> Văn phòng công chứng tư nhân là gì? Có gì khác công chứng nhà nước?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

  1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
  2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

  • Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
  • Hotline: 0966.22.7979
  • Email: ccnguyenhue165@gmail.com