Các tranh chấp về bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra diễn ra ngày càng nhiều, đặc biệt là trường hợp chó cắn người, vật nuôi gây tai nạn giao thông hoặc gây hư hỏng tài sản. Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định rất rõ trách nhiệm của chủ sở hữu, người quản lý đối với thiệt hại mà súc vật gây ra. Bài viết phân tích quy định pháp luật và ví dụ thực tế để người đọc hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình.
>>> Xem thêm: Được khách hàng đánh giá 5 sao về chất lượng phục vụ – Văn phòng công chứng Hà Nội.
1. Cơ sở pháp lý về bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra

Điều 603 Bộ luật Dân sự 2015 quy định
Chủ sở hữu súc vật phải bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra cho người khác.
Nếu súc vật được giao cho người khác quản lý thì người quản lý phải bồi thường, trừ khi có thỏa thuận khác.
Nếu người thứ ba cố ý kích động hoặc xâm phạm dẫn đến việc súc vật gây thiệt hại thì người đó phải bồi thường.
Ý nghĩa của quy định
Pháp luật đặt trách nhiệm chính lên chủ nuôi hoặc người trông giữ, nhằm bảo đảm an toàn cộng đồng.
Không cần chứng minh lỗi của chủ nuôi, chỉ cần xác định thiệt hại xảy ra do súc vật là phát sinh trách nhiệm bồi thường.
2. Các dạng thiệt hại phổ biến do súc vật gây ra
Súc vật có thể gây thiệt hại trong nhiều tình huống như
-
Chó, mèo tấn công hoặc cắn gây thương tích.
-
Bò, trâu chạy rông gây tai nạn giao thông.
-
Vật nuôi làm hư hỏng tài sản người khác như phá vườn, cắn đồ đạc.
-
Đàn vật nuôi gây mất vệ sinh hoặc ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng.
Mức độ bồi thường tùy thuộc vào thiệt hại sức khỏe, tài sản, chi phí chữa trị và thu nhập bị mất.
>>> Xem thêm: Nếu bạn ngại phải làm việc với nhiều cơ quan, dịch vụ sang tên sổ đỏ sẽ là lựa chọn tiết kiệm công sức nhất.
3. Trách nhiệm bồi thường của chủ nuôi theo pháp luật

Theo Điều 603 BLDS 2015, chủ súc vật phải bồi thường toàn bộ thiệt hại bao gồm
Chi phí y tế, điều trị.
Thu nhập bị mất do không thể làm việc.
Tổn thất tinh thần của người bị hại.
Thiệt hại tài sản nếu có.
Nếu chủ nuôi chứng minh được thiệt hại xảy ra do sự kiện bất khả kháng như thiên tai, động đất hoặc do lỗi của người bị hại thì có thể được giảm trừ trách nhiệm.
Ngoài ra, Nghị định 90/2017/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 04/2020) còn phạt hành chính đối với việc thả rông chó mèo, không rọ mõm, không tiêm phòng.
>>> Xem thêm: Bạn đang chuẩn bị hồ sơ? Hãy đọc kỹ Thủ tục làm sổ đỏ để tránh sai sót khi nộp.
4. Ví dụ thực tế: chó cắn người gây thương tích
Anh K dắt chó ra ngoài nhưng không rọ mõm theo quy định. Chú chó bất ngờ lao tới cắn chị H đi ngang qua, gây vết thương sâu phải khâu và điều trị trong 7 ngày.
Chị H yêu cầu anh K bồi thường
chi phí khám chữa bệnh
tiền thuốc
thu nhập bị mất do nghỉ làm
khoản bù đắp tổn thất tinh thần.
Anh K phải chấp nhận bồi thường toàn bộ vì Điều 603 BLDS 2015 quy định chủ sở hữu phải bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra, không phụ thuộc lỗi.
Trường hợp anh K khai rằng “chó hiền, không cố ý” hay “nó bất ngờ chạy ra” đều không phải căn cứ loại trừ trách nhiệm.
>>> Xem thêm: Tại sao người mua đất luôn phải ưu tiên việc Kiểm tra sổ đỏ giả trước khi đặt cọc
5. Cách xử lý khi bị súc vật gây thiệt hại
Khi bị chó cắn hoặc súc vật gây thiệt hại, người bị hại nên
-
Ghi lại hình ảnh, video hoặc tìm nhân chứng.
-
Yêu cầu chủ vật nuôi cung cấp thông tin, thỏa thuận bồi thường.
-
Đi khám và lấy hồ sơ y tế để làm chứng cứ thiệt hại.
-
Nếu chủ nuôi không hợp tác, lập đơn trình báo công an hoặc khởi kiện dân sự.
-
Yêu cầu bồi thường theo đúng thiệt hại thực tế và mức độ tổn thương.
>>> Xem thêm: Những lưu ý khi thực hiện Thủ tục công chứng mua bán đất.
6. Kết luận
Bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra là trách nhiệm pháp lý rõ ràng theo Điều 603 BLDS 2015. Chủ sở hữu hoặc người quản lý phải bảo đảm an toàn và chịu bồi thường khi để súc vật gây thương tích hoặc thiệt hại cho người khác. Việc hiểu rõ quy định giúp cả chủ nuôi và người bị hại bảo vệ quyền lợi hợp pháp và hạn chế rủi ro pháp lý trong cuộc sống hàng ngày.