Có được phép xây nhà trên đất nông nghiệp hay không?

Trong bối cảnh quỹ đất ở ngày càng hạn chế, nhiều hộ gia đình nghĩ đến việc tận dụng đất nông nghiệp để xây nhà ở hoặc làm nơi kinh doanh. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành quy định rất rõ ràng về việc sử dụng đất theo mục đích đã được cấp. Vậy xây nhà trên đất nông nghiệp có được phép không? Nếu vi phạm, người dân sẽ đối mặt với những rủi ro gì?

>>> Xem thêm: Bảng giá dịch vụ công chứng lấy ngay tại Hà Nội

Xây nhà trên đất nông nghiệp có hợp pháp không?

Theo Luật Đất đai 2024 (có hiệu lực từ 01/01/2025), đất nông nghiệp được Nhà nước giao hoặc cho thuê chủ yếu để phục vụ sản xuất như trồng trọt, chăn nuôi, làm muối, nuôi trồng thủy sản. Vì vậy, người dân không được phép xây dựng nhà ở lâu dài trên đất nông nghiệp nếu chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Nói cách khác, việc xây nhà trên đất nông nghiệp khi chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép là sai mục đích sử dụng đất, vi phạm pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí bị buộc tháo dỡ công trình.

Khi nào người dân được phép xây nhà trên đất nông nghiệp?

Không phải lúc nào việc xây dựng trên đất nông nghiệp cũng bị cấm. Người dân có thể được phép xây nhà nếu:

• Thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở (đất thổ cư).

• Nộp đầy đủ tiền sử dụng đất, thuế và lệ phí theo quy định của Nhà nước.

• Xin giấy phép xây dựng tại cơ quan chức năng trước khi tiến hành thi công.

>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói giúp bạn tiết kiệm thời gian và chi phí

Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, người dân có thể xây dựng công trình tạm phục vụ sản xuất như nhà kho, lán trại, chuồng trại… mà không cần chuyển đổi mục đích. Tuy nhiên, các công trình này không được coi là nhà ở hợp pháp.

Xây nhà trái phép sẽ bị xử lý thế nào?

Nếu xây nhà trên đất nông nghiệp mà không được phép, người dân có thể phải chịu các hậu quả pháp lý sau:

1. Bị xử phạt hành chính: Căn cứ theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP, mức phạt có thể từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng tùy diện tích đất vi phạm.

2. Buộc khôi phục tình trạng ban đầu: Cơ quan chức năng có quyền yêu cầu tháo dỡ công trình, trả lại hiện trạng đất ban đầu.

3. Hạn chế giao dịch: Đất đang vi phạm không thể thực hiện các thủ tục như sang tên, chuyển nhượng, thế chấp hoặc tặng cho.

Điều này không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn ảnh hưởng lớn đến quyền lợi lâu dài của người sử dụng đất.

Thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất để xây nhà hợp pháp

Để có thể xây nhà hợp pháp trên đất nông nghiệp, người dân cần thực hiện theo các bước sau:

1. Nộp hồ sơ tại Phòng Tài nguyên và Môi trường hoặc Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện.

2. Hồ sơ gồm: Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, CMND/CCCD và các giấy tờ liên quan.

3. Chờ xét duyệt: UBND cấp huyện sẽ căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất tại địa phương để quyết định có cho phép chuyển đổi hay không.

4. Thực hiện nghĩa vụ tài chính: Sau khi có quyết định cho phép, người dân phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định.

5. Xin giấy phép xây dựng: Trước khi khởi công, phải có giấy phép xây dựng hợp lệ để công trình được công nhận pháp lý.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có làm việc thứ 7, chủ nhật không?

Lời khuyên dành cho người dân

• Không nên tự ý xây dựng khi chưa hoàn tất thủ tục pháp lý, tránh bị xử phạt và tháo dỡ gây lãng phí.

• Tìm hiểu kỹ quy hoạch sử dụng đất tại địa phương trước khi đầu tư xây dựng.

• Liên hệ cơ quan chức năng hoặc luật sư để được tư vấn rõ ràng về điều kiện và nghĩa vụ tài chính khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Kết luận

Tóm lại, việc xây nhà trên đất nông nghiệp khi chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng là không được phép và có thể bị xử phạt nặng. Người dân chỉ có thể xây dựng nhà hợp pháp khi hoàn tất thủ tục chuyển đổi đất và xin giấy phép xây dựng theo quy định. Do đó, trước khi xây nhà, mỗi cá nhân, hộ gia đình nên tìm hiểu kỹ pháp luật để đảm bảo quyền lợi, tránh những rủi ro không đáng có.

Xem thêm các bài viết có liên quan: 

>>> Phân biệt hợp đồng vay tài sản và hợp đồng mượn tài sản

>>> Quy trình công chứng hợp đồng cầm cố tài sản nhanh gọn

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com