Hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất là văn bản xác lập sự thỏa thuận giữa bên mua và bên bán trước khi ký hợp đồng chuyển nhượng chính thức. Dù chỉ là bước đầu tiên trong quy trình mua bán, nhưng nếu không được lập đúng quy định, hợp đồng đặt cọc có thể gây ra tranh chấp, mất tiền oan hoặc khiến giao dịch không thể thực hiện. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ thủ tục công chứng, căn cứ pháp lý và những lưu ý quan trọng khi lập hợp đồng đặt cọc nhà đất.
>>> Xem thêm: Người bán ở nước ngoài? Vẫn có thể công chứng mua bán nhà đất nếu làm đúng cách.
I. Hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất là gì?
Hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất là văn bản ghi nhận sự cam kết giữa bên mua và bên bán bất động sản về việc sẽ ký hợp đồng chuyển nhượng trong tương lai. Bên mua giao cho bên bán một khoản tiền (gọi là tiền đặt cọc) để đảm bảo việc giao kết hợp đồng.
Theo Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015, đặt cọc là một hình thức bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự:
“Đặt cọc là việc một bên giao cho bên kia một khoản tiền hoặc tài sản có giá trị trong một thời hạn để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng.”
Nếu bên đặt cọc từ chối giao kết hợp đồng mà không có lý do chính đáng, số tiền đặt cọc sẽ bị mất; ngược lại, bên nhận đặt cọc vi phạm thì phải trả lại tiền đặt cọc và bồi thường thiệt hại (nếu có).
II. Hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất có bắt buộc công chứng không?
Theo pháp luật hiện hành, hợp đồng đặt cọc không bắt buộc phải công chứng, nhưng:
-
Nên công chứng tại tổ chức hành nghề công chứng để làm bằng chứng hợp pháp nếu có tranh chấp.
-
Trường hợp không công chứng, hợp đồng phải lập thành văn bản, có chữ ký và đầy đủ thông tin của các bên.
Điều này đặc biệt quan trọng trong những giao dịch có giá trị lớn như mua bán nhà đất.
>>> Xem thêm: Hợp đồng mua bán nhà đất chậm sang tên: Rủi ro thuế cần lưu ý
III. Thủ tục công chứng hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất
1. Hồ sơ cần chuẩn bị
Để công chứng hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất, bạn cần chuẩn bị:
-
Dự thảo hợp đồng đặt cọc
-
Bản sao CMND/CCCD, hộ khẩu của bên mua và bên bán
-
Bản sao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ)
-
Giấy đăng ký kết hôn hoặc giấy xác nhận tình trạng hôn nhân
-
Văn bản ủy quyền (nếu có)
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng tại Hà Nội hỗ trợ công chứng mua bán nhà đất nhanh chóng.
2. Nơi công chứng
Văn phòng công chứng tư nhân hoặc Phòng công chứng nhà nước tại nơi có bất động sản hoặc nơi cư trú của các bên.
3. Quy trình công chứng
-
Công chứng viên tiếp nhận hồ sơ và kiểm tra tính pháp lý
-
Các bên ký hợp đồng trực tiếp trước mặt công chứng viên
-
Nhận bản chính hợp đồng đã được đóng dấu, ký xác nhận
IV. Nội dung quan trọng của hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất
1. Thông tin các bên
-
Họ tên, số CMND/CCCD, địa chỉ thường trú của bên đặt cọc và bên nhận đặt cọc
2. Mô tả tài sản
-
Thông tin về nhà đất: địa chỉ, diện tích, số thửa, số tờ bản đồ, số sổ đỏ
3. Số tiền đặt cọc và hình thức thanh toán
-
Ghi rõ số tiền, thời điểm giao nhận, phương thức thanh toán (tiền mặt, chuyển khoản)
>>> Xem thêm: Có nên sử dụng dịch vụ sang tên sổ đỏ trọn gói thay vì tự làm thủ tục?
4. Cam kết thực hiện giao dịch chính thức
-
Thời hạn ký hợp đồng mua bán chính thức
-
Cam kết của các bên về việc chuyển nhượng
5. Xử lý vi phạm đặt cọc
-
Trường hợp bên nào vi phạm sẽ bị xử lý như thế nào (theo đúng Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015)
V. Ví dụ thực tế: Hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất có công chứng
Trường hợp thực tế:
Anh Tuấn mua một căn nhà tại Quận Bình Thạnh, TP.HCM. Hai bên ký hợp đồng đặt cọc với số tiền là 200 triệu đồng, có công chứng tại Văn phòng công chứng. Sau 10 ngày, bên bán không thực hiện việc ký hợp đồng chuyển nhượng.
Anh Tuấn khởi kiện đòi lại tiền cọc và được tòa án tuyên thắng kiện nhờ có hợp đồng đặt cọc công chứng, rõ ràng về nghĩa vụ các bên. Tòa buộc bên bán phải trả lại 200 triệu đồng và bồi thường thêm 50 triệu đồng thiệt hại.
VI. Lưu ý
-
Không đặt cọc nếu bất động sản chưa có sổ đỏ hoặc đang tranh chấp
-
Kiểm tra kỹ tình trạng pháp lý tài sản tại Văn phòng đăng ký đất đai
-
Ghi rõ điều khoản phạt cọc, hủy cọc trong trường hợp một bên vi phạm
-
Ưu tiên lập hợp đồng đặt cọc tại văn phòng công chứng để tăng tính pháp lý
-
Nên yêu cầu bên bán cung cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, nếu là tài sản riêng
>>> Xem thêm: Chi phí sang tên sổ đỏ tại Hà Nội năm 2025 là bao nhiêu?
VII. Kết luận
Hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất là bước khởi đầu nhưng cực kỳ quan trọng trong một giao dịch bất động sản. Dù không bắt buộc công chứng, bạn vẫn nên thực hiện tại văn phòng công chứng để bảo vệ quyền lợi. Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, ghi rõ trách nhiệm và chế tài trong hợp đồng sẽ giúp bạn hạn chế tối đa rủi ro pháp lý về sau.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán. Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Email: ccnguyenhue165@gmail.com