Khi người thừa kế không cung cấp giấy tờ nhân thân thì xử lý thế nào?

Một trong những vướng mắc phổ biến khi làm thừa kế là người thừa kế không cung cấp giấy tờ nhân thân, khiến hồ sơ công chứng không thể hoàn thiện. Đây là tình trạng thường gặp trong những gia đình có mâu thuẫn, người thừa kế ở xa, hoặc cố tình không hợp tác. Vậy trong trường hợp thiếu giấy tờ nhân thân, thủ tục thừa kế có thực hiện được không và cách xử lý thế nào cho đúng pháp luật? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ quy định hiện hành để tránh bế tắc khi làm hồ sơ thừa kế.

>>> Xem thêm: Mẹo chọn văn phòng công chứng phù hợp cho doanh nghiệp nhỏ

1. Vì sao thiếu giấy tờ nhân thân lại không thể công chứng thừa kế?

Công chứng văn bản thừa kế yêu cầu đầy đủ thông tin của tất cả người thừa kế, bao gồm:

• Họ tên

• Ngày tháng năm sinh

• Số CCCD/CMND

• Nơi cư trú

Lý do:

• Công chứng viên cần xác định đúng người, đúng hàng thừa kế.

• Tránh bỏ sót người thừa kế hợp pháp.

• Tránh khiếu nại hoặc tranh chấp sau khi công chứng.

👉 Vì vậy: thiếu giấy tờ nhân thân = không thể lập văn bản thừa kế.

>>> Xem thêm: Kinh nghiệm thực tế khi sử dụng dịch vụ sang tên sổ đỏ tại Hà Nội

2. Các trường hợp người thừa kế không cung cấp giấy tờ nhân thân

Thực tiễn có nhiều nguyên nhân:

• Không hợp tác vì mâu thuẫn gia đình.

• Đang ở nước ngoài.

• Đang chấp hành án, bệnh tật, mất năng lực hành vi.

• Cố tình trì hoãn để kéo dài việc phân chia tài sản.

• Mất giấy tờ hoặc không thể tự xin lại.

Mỗi trường hợp có hướng xử lý pháp lý khác nhau.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn kiểm tra pháp lý trước khi công chứng mua bán nhà

3. Cách xử lý khi người thừa kế không cung cấp giấy tờ nhân thân

Trường hợp 1: Người thừa kế không hợp tác hoặc cố tình không cung cấp giấy tờ

Trong trường hợp này, không thể công chứng phân chia di sản do thiếu thành viên.
Bạn có thể:
👉 Khởi kiện yêu cầu Tòa án phân chia thừa kế.

Tòa án có quyền:

• Triệu tập người thừa kế không hợp tác.

• Thu thập giấy tờ nhân thân thay cho đương sự (theo quyền điều tra của Tòa).

• Ra phán quyết chia di sản dù một người không hợp tác.

>>> Xem thêm: Cách bảo mật nội dung Di chúc khi công chứng tại nhà

Trường hợp 2: Người thừa kế ở nước ngoài

Giải pháp:

• Liên hệ để họ cung cấp giấy tờ từ xa.

• Nếu họ đồng ý nhường quyền thừa kế → làm văn bản từ chối nhận di sản có chứng nhận của cơ quan ngoại giao.

• Nếu không thể liên lạc → có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố mất tích nếu đủ điều kiện pháp luật.

Trường hợp 3: Người thừa kế bị mất giấy tờ nhân thân

Có thể:

• Xin cấp lại CCCD/CMND tại cơ quan công an.

• Xin giấy xác nhận thông tin cư trú (để thay thế sổ hộ khẩu).

Trường hợp 4: Người thừa kế mất năng lực hành vi dân sự

Người giám hộ hợp pháp có quyền:

• Đại diện ký văn bản thừa kế.

• Cung cấp giấy tờ thay thế.

Trường hợp 5: Người thừa kế là trẻ em

Cha/mẹ hoặc người giám hộ sẽ:

• Ký thay trong văn bản thừa kế.

• Cung cấp giấy tờ nhân thân.

4. Có thể công chứng thiếu một người thừa kế hay không?

Không.
Theo quy định công chứng, tất cả người thừa kế đều phải tham gia hoặc phải:

• có văn bản từ chối nhận di sản, hoặc

• ủy quyền hợp lệ.

Nếu không → không thể lập văn bản công chứng.

Cơ quan công chứng sẽ từ chối vì:

• Có khả năng tranh chấp.

• Thiếu căn cứ xác định đầy đủ người thừa kế.

5. Khi nào phải chuyển sang Tòa án để phân chia thừa kế?

Chuyển sang Tòa án khi:

• Một hoặc nhiều người không cung cấp giấy tờ.

• Không thể liên lạc với người thừa kế.

• Người thừa kế cố tình gây khó khăn.

• Có tranh chấp.

Tòa án có thẩm quyền thu thập:

• Thông tin cư trú,

• Hồ sơ nhân thân,

• Dữ liệu hộ tịch,
  mà người dân không tự lấy được.

6. Lời khuyên thực tế

• Luôn cố gắng thuyết phục các thành viên hợp tác trước khi chọn con đường kiện tụng.

• Giải thích rõ rằng việc không cung cấp giấy tờ không làm người đó mất quyền thừa kế, nhưng làm thủ tục kéo dài.

• Nếu không thể xử lý bên ngoài → nên sớm khởi kiện để tránh hết thời hiệu thừa kế.

Kết luận

Khi người thừa kế không cung cấp giấy tờ nhân thân, việc công chứng thừa kế thường không thể tiến hành do thiếu căn cứ xác định đầy đủ người thừa kế. Giải pháp hiệu quả nhất là nhờ Tòa án phân chia di sản, vì Tòa có quyền thu thập hồ sơ bắt buộc và ra phán quyết ngay cả khi một người không hợp tác.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Tòa án giải quyết ly hôn mất bao lâu nếu có tranh chấp con cái?

>>> Quyền thừa kế của vợ/chồng: Đối với tài khoản ngân hàng của người bạn đời

>>> Công chứng văn bản chấm dứt hợp đồng nhượng quyền thương mại

>>> Văn phòng công chứng Hà Nội tư vấn miễn phí thủ tục công chứng nhà đất

>>> Tra cứu phí công chứng online nhanh chóng, chính xác chỉ trong 1 phút

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

• Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Ô Chợ Dừa, Hà Nội
• Hotline: 0966.22.7979
• Email: ccnguyenhue165@gmail.com