Trong thực tế, không phải ai khi tiến hành công chứng cũng đã có căn cước công dân (CCCD), đặc biệt là người cao tuổi, người ở vùng sâu vùng xa hoặc những trường hợp đang chờ cấp lại giấy tờ tùy thân. Vậy công chứng văn bản từ chối nhận di sản không có CCCD có được thực hiện không, và nếu được thì cần giấy tờ thay thế gì? Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết thủ tục này theo quy định pháp luật hiện hành để người dân có thể chuẩn bị đúng và tránh bị từ chối công chứng.
>>> Xem thêm: Nhiều người bị trả hồ sơ do thiếu giấy tờ – văn phòng công chứng nào giúp bạn chuẩn bị đúng ngay từ đầu?
Cơ sở pháp lý về công chứng văn bản từ chối nhận di sản
Công chứng văn bản từ chối nhận di sản được thực hiện dựa trên các căn cứ pháp lý chính sau:
-
Bộ luật Dân sự năm 2015, Điều 620:
“Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh nghĩa vụ tài sản với người khác. Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản, các đồng thừa kế khác hoặc cơ quan có thẩm quyền, trước thời điểm phân chia di sản.”
-
Luật Công chứng năm 2024, Điều 40 quy định về hồ sơ yêu cầu công chứng:
“Người yêu cầu công chứng phải xuất trình giấy tờ tùy thân hợp pháp để xác định nhân thân như Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân hoặc Hộ chiếu còn giá trị sử dụng.”
Như vậy, người chưa có CCCD vẫn có thể thực hiện công chứng nếu có giấy tờ hợp pháp khác chứng minh nhân thân.
>>> Xem thêm: Có thể hủy bỏ thủ tục công chứng sau khi đã ký không?
Có được công chứng văn bản từ chối nhận di sản khi không có CCCD không?
Câu trả lời là CÓ.
Pháp luật không bắt buộc người yêu cầu công chứng phải có CCCD, mà chỉ cần có giấy tờ hợp lệ xác định nhân thân.
Theo Điều 10 Nghị định 23/2015/NĐ-CP, các loại giấy tờ có thể dùng thay thế CCCD bao gồm:
-
Chứng minh nhân dân cũ (CMND) còn giá trị sử dụng;
-
Hộ chiếu còn hạn;
-
Giấy xác nhận nhân thân do Công an cấp xã/phường nơi cư trú xác nhận;
-
Đối với người dưới 14 tuổi, có thể sử dụng Giấy khai sinh kèm xác nhận của người đại diện hợp pháp.
👉 Như vậy, người chưa có CCCD vẫn được công chứng văn bản từ chối nhận di sản, miễn là cung cấp được giấy tờ thay thế hợp pháp và đảm bảo xác minh được nhân thân rõ ràng.
Hồ sơ công chứng văn bản từ chối nhận di sản không có CCCD
Khi đến tổ chức hành nghề công chứng (phòng công chứng nhà nước hoặc văn phòng công chứng tư nhân), người yêu cầu cần chuẩn bị:
-
Giấy tờ chứng minh nhân thân (thay thế CCCD) – một trong các loại sau:
-
CMND cũ (9 số) còn hiệu lực;
-
Hộ chiếu còn hạn sử dụng;
-
Giấy xác nhận nhân thân do công an cấp;
-
Giấy khai sinh (đối với người chưa đủ tuổi cấp CCCD).
-
-
Giấy tờ liên quan đến người để lại di sản:
-
Giấy chứng tử;
-
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (sổ đỏ, sổ tiết kiệm, giấy đăng ký xe…);
-
Giấy tờ chứng minh mối quan hệ thừa kế (sổ hộ khẩu, giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn…).
-
-
Văn bản dự thảo từ chối nhận di sản (có thể được công chứng viên soạn sẵn theo yêu cầu).
-
Các giấy tờ khác theo hướng dẫn cụ thể của công chứng viên (nếu có nhiều người đồng thừa kế hoặc di sản phức tạp).
>>> Xem thêm: Có bắt buộc phải có mặt cả hai bên khi làm dịch vụ sang tên sổ đỏ?
Trình tự, thủ tục công chứng văn bản từ chối nhận di sản khi không có CCCD
Thủ tục được tiến hành qua các bước sau:
Bước 1: Nộp hồ sơ tại tổ chức hành nghề công chứng
Người yêu cầu nộp đầy đủ giấy tờ chứng minh nhân thân và hồ sơ thừa kế cho công chứng viên kiểm tra.
Bước 2: Kiểm tra nhân thân và nội dung yêu cầu
Công chứng viên sẽ xác minh tính hợp lệ của giấy tờ thay thế CCCD. Nếu cần, họ có thể yêu cầu bổ sung giấy xác nhận cư trú hoặc giấy xác nhận nhân thân có ảnh.
Bước 3: Soạn thảo và ký văn bản từ chối nhận di sản
Công chứng viên lập dự thảo văn bản, đọc lại toàn bộ nội dung để người yêu cầu xác nhận. Sau đó, người từ chối ký (hoặc điểm chỉ nếu không biết chữ).
Bước 4: Nộp lệ phí và nhận bản chính
Người yêu cầu đóng lệ phí công chứng theo quy định và nhận bản chính văn bản từ chối nhận di sản sau khi công chứng xong.
Một số lưu ý quan trọng khi công chứng không có CCCD
-
Phải có ảnh và chữ ký trùng khớp với các giấy tờ lưu trong hồ sơ hành chính hoặc hộ khẩu;
-
Nếu dùng giấy xác nhận nhân thân, giấy này phải được công an địa phương xác nhận trong vòng 30 ngày gần nhất;
-
Người chưa có CCCD nhưng đang chờ cấp lại nên mang giấy hẹn trả CCCD kèm CMND cũ để dễ đối chiếu;
-
Trường hợp có yếu tố tranh chấp, công chứng viên có thể từ chối công chứng cho đến khi xác minh đầy đủ nhân thân.
Chi phí công chứng văn bản từ chối nhận di sản không có CCCD
Theo Thông tư 257/2016/TT-BTC, mức thu phí công chứng văn bản thỏa thuận, khai nhận hoặc từ chối di sản thường dao động:
-
Từ 50.000 – 100.000 đồng/văn bản (tùy tổ chức hành nghề công chứng);
-
Nếu công chứng viên soạn thảo văn bản giúp, có thể tính thêm phí soạn thảo từ 50.000 – 200.000 đồng tùy độ phức tạp.
Kết luận
Tóm lại, công chứng văn bản từ chối nhận di sản không có CCCD vẫn được pháp luật cho phép, miễn là người thừa kế có giấy tờ thay thế hợp pháp chứng minh nhân thân như CMND, hộ chiếu hoặc giấy xác nhận của công an. Tuy nhiên, để quá trình công chứng diễn ra thuận lợi, người yêu cầu nên chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, liên hệ trước với phòng công chứng để được hướng dẫn chi tiết và tránh mất thời gian đi lại.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Mẫu đơn ly hôn mới nhất 2025: Hướng dẫn điền chi tiết
>>> Bảo mật thông tin trong công chứng vay tín chấp ngân hàng
>>> Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết
>>> Phí công chứng tại nhà 0 đồng từ Văn phòng công chứng uy tín
>>> Văn phòng công chứng tư nhân là gì? Có gì khác công chứng nhà nước?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com