Tách thửa đất khi có tranh chấp là một tình huống pháp lý khá phức tạp và thường gặp trong thực tiễn khi quyền sử dụng đất chưa được xác lập rõ ràng giữa các bên. Trong nhiều trường hợp, người dân muốn tách thửa để thuận tiện quản lý, chuyển nhượng, hoặc phân chia tài sản, nhưng lại vướng vào các tranh chấp đang diễn ra. Vậy liệu có được tách thửa khi đang có tranh chấp không? Cần chuẩn bị thủ tục gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
>>>Xem thêm: Cách giải quyết tranh chấp hợp đồng chia tách nhà đất
1. Căn cứ pháp lý về tách thửa đất khi có tranh chấp
1.1. Luật Đất đai 2013
Theo khoản 1 Điều 188 Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất được thực hiện quyền tặng cho, chuyển nhượng, tách thửa… khi có đủ các điều kiện sau:
“Người sử dụng đất được thực hiện quyền chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất khi có Giấy chứng nhận, đất không có tranh chấp, quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án…”
Như vậy, một trong các điều kiện bắt buộc để tách thửa đất là đất không có tranh chấp.
1.2. Các văn bản liên quan khác
-
Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Đất đai
-
Thông tư 09/2021/TT-BTNMT quy định về hồ sơ địa chính
2. Tách thửa đất khi có tranh chấp có được không?
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng hỗ trợ lập di chúc tại nhà cho người già yếu, ốm bệnh không tiện đi lại
2.1. Theo quy định pháp luật
Căn cứ khoản 1 Điều 188 nêu trên, đất đang có tranh chấp sẽ không đủ điều kiện để tách thửa. Cơ quan đăng ký đất đai sẽ từ chối thực hiện thủ tục tách thửa khi có bằng chứng về việc đang xảy ra tranh chấp, bao gồm:
-
Có đơn khởi kiện gửi đến tòa án
-
Có biên bản hòa giải chưa thành tại UBND cấp xã
-
Đã có quyết định thụ lý vụ án liên quan đến quyền sử dụng đất
2.2. Trường hợp ngoại lệ khi tách thửa đất có tranh chấp
Tuy nhiên, nếu tranh chấp không liên quan đến phần diện tích muốn tách và có đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sử dụng hợp pháp đối với phần đất đó, người sử dụng đất có thể đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét tách thửa. Trường hợp này thường cần đến sự can thiệp hoặc chấp thuận bằng văn bản của tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền.
3. Thủ tục tách thửa đất khi đã giải quyết tranh chấp
>>>Xem thêm: Đồng sở hữu không đồng ý, Hợp đồng chia tách nhà đất có được công chứng?
3.1. Chuẩn bị hồ sơ tách thửa đất có tranh chấp
Hồ sơ bao gồm:
-
Đơn đề nghị tách thửa (theo mẫu)
-
Bản gốc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
-
Bản án/quyết định của tòa án (nếu có)
-
Trích đo địa chính thửa đất mới
-
Biên bản hòa giải thành (nếu giải quyết tại xã)
3.2. Nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền
Nộp tại Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện hoặc UBND cấp xã (nơi đã được phân cấp tiếp nhận hồ sơ).
3.3. Thẩm định và xử lý hồ sơ
Cơ quan chuyên môn sẽ kiểm tra:
-
Tính pháp lý của tài liệu
-
Đảm bảo điều kiện về diện tích tối thiểu tách thửa
-
Tình trạng tranh chấp đã được xử lý triệt để
3.4. Cấp Giấy chứng nhận mới
Nếu hợp lệ, cơ quan có thẩm quyền sẽ:
-
Cập nhật biến động vào hồ sơ địa chính
-
Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho từng thửa mới
Thời gian giải quyết: không quá 15 ngày làm việc theo quy định tại Điều 61 Nghị định 43/2014/NĐ-CP.
>>>Xem thêm: Mẫu hợp đồng chia tách nhà đất có nhà ở
4. Ví dụ minh họa thực tế
Trường hợp 1: Gia đình ông Minh có mảnh đất 500m2, nhưng hai người con tranh chấp quyền thừa kế. Trong lúc tranh chấp đang được tòa án giải quyết, ông Minh muốn tách thửa để chia cho mỗi con 250m2. Tuy nhiên, hồ sơ bị cơ quan đăng ký đất đai từ chối vì phần đất đang có tranh chấp.
Trường hợp 2: Chị Lan sở hữu một thửa đất 600m2, tranh chấp chỉ liên quan đến phần diện tích 100m2 ở rìa thửa đất. Sau khi được tòa án xác nhận phần còn lại không bị ảnh hưởng, chị Lan đã tách thửa 500m2 thành hai sổ đỏ riêng biệt. Đây là trường hợp tách thửa có giới hạn dù đang có tranh chấp một phần.
5. Lưu ý khi muốn tách thửa đất đang có tranh chấp
>>> Xem thêm: Chi phí Công chứng hợp đồng uỷ quyền năm 2025: Báo giá chi tiết + Mẹo tiết kiệm!
-
Không nên tiến hành tách thửa nếu tranh chấp chưa được giải quyết vì thủ tục sẽ bị đình chỉ hoặc từ chối.
-
Nên lưu giữ đầy đủ giấy tờ liên quan đến tranh chấp và bản án/quyết định của cơ quan có thẩm quyền để làm cơ sở thực hiện thủ tục sau này.
-
Trong trường hợp khẩn cấp (như cần chia tài sản theo di chúc), nên tham khảo tư vấn pháp lý hoặc công chứng viên để tìm giải pháp tạm thời phù hợp.
Kết luận
Tách thửa đất khi có tranh chấp về nguyên tắc là không được phép theo quy định pháp luật hiện hành. Tuy nhiên, vẫn có thể thực hiện sau khi tranh chấp được giải quyết dứt điểm. Để tránh rủi ro pháp lý và tiết kiệm thời gian, người dân nên chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, rõ ràng và liên hệ với cơ quan chức năng hoặc đơn vị chuyên môn.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội