Trong giao dịch dân sự, vay mượn tài sản là hoạt động diễn ra thường xuyên. Tuy nhiên, nhiều người thường nhầm lẫn giữa hợp đồng vay tài sản và hợp đồng mượn tài sản, dẫn đến việc thực hiện không đúng nghĩa vụ hoặc khó xử lý khi xảy ra tranh chấp. Hiểu rõ sự khác biệt giữa hai loại hợp đồng này giúp các bên xác định đúng quyền và nghĩa vụ, đồng thời bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng hỗ trợ các loại giấy tờ nào? Tìm hiểu ngay để chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và chính xác.
1. Khái niệm về hợp đồng vay tài sản và hợp đồng mượn tài sản
1.1. Hợp đồng vay tài sản
Theo Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015:
“Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả tài sản cùng loại, số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật quy định.”
Đặc điểm nổi bật:
-
Bên vay trở thành chủ sở hữu tài sản vay trong thời gian vay.
-
Phải hoàn trả tài sản cùng loại, không nhất thiết đúng tài sản ban đầu.
-
Có thể phát sinh lãi suất theo thỏa thuận.
1.2. Hợp đồng mượn tài sản
Theo Điều 494 Bộ luật Dân sự 2015:
“Hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng trong một thời gian, không phải trả tiền, và bên mượn phải trả lại chính tài sản đó khi hết thời hạn mượn.”
Đặc điểm nổi bật:
-
Bên mượn chỉ có quyền sử dụng tài sản, không có quyền định đoạt.
-
Phải trả lại chính tài sản đã mượn, không được thay thế bằng tài sản khác.
-
Không phát sinh lãi vì đây là sự giúp đỡ không nhằm mục đích sinh lời.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói giúp bạn tiết kiệm thời gian và chi phí
2. Phân biệt hợp đồng vay tài sản và hợp đồng mượn tài sản
Bảng dưới đây giúp phân biệt hai loại hợp đồng dễ dàng hơn:
Tiêu chí | Hợp đồng vay tài sản | Hợp đồng mượn tài sản |
---|---|---|
Mục đích | Nhằm sử dụng tài sản và trở thành chủ sở hữu tạm thời | Nhằm sử dụng tài sản nhưng không chuyển quyền sở hữu |
Đối tượng hoàn trả | Tài sản cùng loại, đúng số lượng, chất lượng | Chính tài sản đã mượn |
Lãi suất | Có thể có lãi hoặc không lãi | Không lãi, mang tính chất giúp đỡ |
Hiệu lực hợp đồng | Là hợp đồng thực tế: có hiệu lực khi giao tài sản | Là hợp đồng thực tế: cũng có hiệu lực khi giao tài sản |
Quyền sở hữu tài sản | Chuyển cho bên vay trong thời gian vay | Vẫn thuộc bên cho mượn |
Trách nhiệm khi mất mát | Bên vay chịu trách nhiệm vì đã là chủ sở hữu | Bên mượn chịu trách nhiệm nếu có lỗi làm hư hỏng, mất mát |
3. Ý nghĩa của việc phân biệt hai loại hợp đồng
Việc phân biệt rõ hợp đồng vay tài sản và hợp đồng mượn tài sản mang lại những lợi ích quan trọng:
-
Xác định chính xác quyền và nghĩa vụ của các bên.
-
Hạn chế tranh chấp phát sinh từ việc nhầm lẫn loại hợp đồng.
-
Bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi xảy ra vi phạm hoặc kiện tụng.
-
Giúp lựa chọn hình thức hợp đồng phù hợp với mục đích giao dịch thực tế.
Ví dụ:
-
Nếu một người vay 10 triệu đồng để kinh doanh, đây là hợp đồng vay tài sản, có thể kèm lãi.
-
Nếu một người mượn chiếc xe máy đi công việc trong một ngày và phải trả lại đúng xe đó, đây là hợp đồng mượn tài sản.
Xem thêm:
>>> Những điều kiện để hợp đồng cầm cố tài sản có hiệu lực
>>> Hướng dẫn lập hợp đồng cầm cố tài sản đúng chuẩn pháp lý
Kết luận
Nhìn chung, điểm khác biệt cơ bản giữa hợp đồng vay tài sản và hợp đồng mượn tài sản nằm ở quyền sở hữu tài sản và nghĩa vụ hoàn trả. Nắm rõ sự khác biệt này giúp các bên thỏa thuận đúng loại hợp đồng, tránh nhầm lẫn và bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi tham gia giao dịch dân sự.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com