Rủi ro hợp đồng ủy quyền là vấn đề thường gặp nếu người lập hợp đồng không hiểu rõ nội dung, không kiểm tra tính pháp lý hoặc tin tưởng tuyệt đối vào bên được ủy quyền. Những rủi ro này có thể dẫn đến tranh chấp dân sự, mất tài sản hoặc thậm chí phải chịu trách nhiệm pháp lý thay người khác. Bài viết dưới đây của văn phòng công chứng Nguyễn Huệ sẽ giúp bạn biết được những rủi ro phổ biến khi ký hợp đồng ủy quyền.
>>> Xem thêm: Từ thực tiễn đến pháp lý: Giải pháp tối ưu cho các rủi ro trong hợp đồng ủy quyền.
1. Căn cứ pháp lý điều chỉnh hợp đồng ủy quyền
Hợp đồng ủy quyền là một hình thức đại diện dân sự được quy định tại:
Bộ luật Dân sự 2015, Điều 562 đến Điều 580: quy định về nội dung, hiệu lực, trách nhiệm trong quan hệ ủy quyền.
Luật Công chứng 2014, Điều 41–42: quy định về công chứng hợp đồng ủy quyền.
Nghị định 23/2015/NĐ-CP: quy định về chứng thực tại UBND cấp xã.
Trích dẫn pháp luật: “Bên ủy quyền phải chịu trách nhiệm về hậu quả pháp lý do hành vi của bên được ủy quyền gây ra trong phạm vi ủy quyền.”(Điều 566, Bộ luật Dân sự 2015)
Một trong những rủi ro hợp đồng ủy quyền thường gặp là phạm vi công việc, quyền hạn ủy quyền không được ghi cụ thể. Điều này dễ dẫn đến việc lạm quyền hoặc hiểu sai nội dung.
Ví dụ thực tế: Anh Nam ủy quyền cho bạn đi công chứng bán căn hộ, nhưng trong hợp đồng chỉ ghi “ủy quyền quản lý và giao dịch tài sản”. Văn phòng công chứng từ chối vì nội dung không rõ, không đủ căn cứ để thực hiện thủ tục chuyển nhượng.
2.2 Rủi ro khi ủy quyền không đúng đối tượng
Không phải ai cũng đủ năng lực pháp luật hoặc tư cách đại diện để được ủy quyền. Nếu bên được ủy quyền là người chưa đủ 18 tuổi, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, hoặc không có tư cách pháp nhân thì hợp đồng có thể bị vô hiệu.
Ví dụ thực tế: Chị Mai ủy quyền cho con trai 17 tuổi ký hợp đồng thuê nhà. Chủ nhà phát hiện người ký chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm pháp lý nên tuyên bố hợp đồng vô hiệu.
2.3 Rủi ro từ việc không công chứng hợp đồng ủy quyền bắt buộc
Theo quy định, một số giao dịch như mua bán đất, ủy quyền thừa kế, đại diện tố tụng bắt buộc phải được công chứng. Nếu không thực hiện đúng, hợp đồng không có hiệu lực trước pháp luật.
Trích dẫn pháp luật: “Hợp đồng ủy quyền có liên quan đến quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực theo quy định.”(Khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai 2013)
Một hợp đồng không giới hạn thời gian có thể gây ra hậu quả kéo dài hoặc bị lạm dụng quyền về sau. Nếu không có điều khoản chấm dứt, bên được ủy quyền vẫn có thể thực hiện hành vi nhân danh bên ủy quyền sau nhiều năm.
Ví dụ thực tế: Ông Hải ủy quyền cho bạn thân quản lý căn nhà nhưng không ghi rõ thời hạn. Nhiều năm sau, người bạn dùng hợp đồng cũ để cho thuê nhà mà không xin phép ông Hải, dẫn đến tranh chấp hợp đồng thuê.
2.5 Rủi ro do sử dụng mẫu hợp đồng sai quy định
Nhiều người dùng mẫu hợp đồng tải từ internet mà không hiểu đúng quy định pháp luật, dẫn đến:
Thiếu nội dung bắt buộc
Ghi sai thông tin pháp lý
Không phù hợp với loại ủy quyền
Điều này khiến hợp đồng bị từ chối công chứng hoặc không có giá trị pháp lý.
Ví dụ thực tế: Chị Duyên sử dụng mẫu hợp đồng ủy quyền bằng tiếng Anh để giao dịch trong nước. Văn phòng công chứng yêu cầu dịch sang tiếng Việt và công chứng bản dịch mới được công nhận.
2.6 Rủi ro từ việc tin tưởng tuyệt đối bên được ủy quyền
Dù ủy quyền là quan hệ tin tưởng, người lập hợp đồng cần cân nhắc kỹ về độ tin cậy, khả năng thực hiện nghĩa vụ và thái độ của người được ủy quyền. Việc lạm dụng ủy quyền rất phổ biến trong các vụ tranh chấp dân sự.
Ví dụ thực tế: Bà An ủy quyền cho cháu bán đất để lấy tiền chữa bệnh. Sau khi giao toàn bộ hồ sơ, người cháu bán đất xong và giữ toàn bộ tiền, không đưa lại bà. Vụ việc kéo dài tại tòa nhưng khó thu hồi vì không có điều khoản ràng buộc tài chính.
Việc nhận diện các rủi ro hợp đồng ủy quyền giúp người dân và doanh nghiệp hạn chế thiệt hại không đáng có trong các giao dịch dân sự. Một hợp đồng được chuẩn bị kỹ, đúng quy định và đúng đối tượng sẽ là nền tảng vững chắc bảo vệ quyền lợi pháp lý cho cả hai bên. Trong trường hợp phức tạp, nên tham khảo ý kiến luật sư hoặc công chứng viên để được tư vấn chi tiết.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào hay cần hỗ trợ thêm về các vấn đề liên quan đến thuế chuyển nhượng, hãy liên hệ với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số hotline 0966.22.7979 hoặc ghé thăm văn phòng để được tư vấn và hỗ trợ tận tình nhất! Chúng tôi rất hân hạnh được phục vụ bạn trong các giao dịch bất động sản.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
