Việc tặng cho tài sản đang vay nợ là một hành vi cần được xem xét kỹ lưỡng về mặt pháp lý. Nếu không tuân thủ đúng quy định, người tặng cho có thể đối mặt với nguy cơ bị kiện tụng, giao dịch bị hủy bỏ hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật liên quan, hậu quả pháp lý và cách phòng tránh rủi ro khi thực hiện giao dịch tặng cho tài sản đang có nghĩa vụ nợ.
>>> Xem thêm: Tại sao không nên tự làm Hợp đồng tặng cho nếu chưa hiểu rõ luật?
1. Tặng Cho Tài Sản Đang Vay Nợ Có Hợp Pháp Không?
Theo quy định tại Bộ Luật Dân sự 2015, việc tặng cho tài sản chỉ được coi là hợp pháp khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
-
Tài sản phải thuộc quyền sở hữu hợp pháp của người tặng cho (Điều 457).
-
Giao dịch không vi phạm điều cấm của pháp luật hoặc trái đạo đức xã hội (Điều 123).
-
Người tặng cho có đầy đủ năng lực hành vi dân sự để thực hiện giao dịch.
Tuy nhiên, đối với trường hợp tài sản đang thế chấp ngân hàng hoặc bị kê biên để đảm bảo nghĩa vụ nợ, việc tặng cho sẽ bị hạn chế nghiêm ngặt.
1.1. Trường Hợp Tặng Cho Tài Sản Đang Thế Chấp Ngân Hàng
Khoản 2 Điều 317 Bộ Luật Dân sự 2015 quy định rõ:
“Trường hợp tài sản đã được đem thế chấp thì bên thế chấp chỉ được tặng cho tài sản đó nếu được bên nhận thế chấp đồng ý.”
Ví dụ thực tế:
Ông A vay ngân hàng 2 tỷ đồng để kinh doanh và thế chấp căn nhà của mình. Sau một thời gian, ông A muốn tặng cho căn nhà này cho con trai. Nếu ông A không xin ý kiến hoặc được sự đồng ý của ngân hàng, giao dịch tặng cho có thể bị tuyên vô hiệu. Ngân hàng có quyền yêu cầu Tòa án hủy bỏ hợp đồng tặng cho để bảo vệ quyền lợi của mình.
>>> Xem thêm: Hợp đồng tặng cho nhà đất có thể bị hủy và đòi lại không?
1.2. Trường Hợp Tặng Cho Tài Sản Đang Bị Kê Biên Thi Hành Án
Theo quy định tại Luật Thi hành án dân sự 2008, nếu tài sản đang bị kê biên để thi hành án, chủ sở hữu không được quyền định đoạt (bán, tặng cho, chuyển nhượng) tài sản đó.
Ví dụ:
Bà B bị Tòa án ra quyết định kê biên một chiếc ô tô do chưa thanh toán khoản nợ 500 triệu đồng. Nếu bà B vẫn cố tình tặng cho chiếc xe này cho người khác, giao dịch sẽ bị vô hiệu và bà B có thể bị xử lý về hành vi cản trở thi hành án.
2. Hậu Quả Pháp Lý Khi Tặng Cho Tài Sản Đang Có Nợ
Việc tặng cho tài sản đang vay nợ mà không tuân thủ quy định pháp luật có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng:
2.1. Giao Dịch Tặng Cho tài sản đang vay nợ Bị Tuyên Vô Hiệu
Theo Điều 123 Bộ Luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự vô hiệu khi:
-
Vi phạm điều kiện về quyền định đoạt tài sản.
-
Xâm phạm đến quyền lợi của bên thứ ba (chủ nợ).
Khi giao dịch bị vô hiệu, tài sản sẽ được hoàn trả lại cho người tặng cho, và người nhận tặng cho không được bồi thường.
>>> Xem thêm: Có nên chọn văn phòng công chứng tư thay vì công? Ưu – nhược điểm
2.2. Bị Chủ Nợ Kiện Đòi Lại Tài Sản đang vay nợ
Chủ nợ có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án hủy giao dịch tặng cho nếu chứng minh được:
-
Việc tặng cho làm ảnh hưởng đến khả năng thanh toán nợ.
-
Người tặng cho có hành vi tẩu tán tài sản để trốn nợ.
2.3. Bị Xử Phạt Hành Chính Hoặc Truy Cứu Trách Nhiệm Hình Sự khi cho tặng tài sản đang vay nợ
Nếu hành vi tặng cho nhằm che giấu tài sản, trốn tránh nghĩa vụ trả nợ, người tặng cho có thể bị xử lý theo:
-
Xử phạt hành chính theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực dân sự.
-
Truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 175 Bộ Luật Hình sự 2015 về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
3. Cách Phòng Tránh Rủi Ro Khi Tặng Cho Tài Sản Đang Có Nợ
Để đảm bảo giao dịch tặng cho tài sản đang vay nợ hợp pháp, cần thực hiện các biện pháp sau:
>>> Xem thêm: Dịch vụ sổ đỏ là gì? Có cần thiết phải sử dụng khi làm thủ tục nhà đất không?
3.1. Xin Ý Kiến Chủ Nợ Trước Khi Thực Hiện
-
Nếu tài sản đang thế chấp ngân hàng, phải có văn bản đồng ý của ngân hàng.
-
Nếu đang có nghĩa vụ thi hành án, cần thông báo cho cơ quan thi hành án.
3.2. Thanh Toán Dứt Điểm Khoản Nợ Trước Khi Tặng Cho
-
Trả hết nợ và làm thủ tục giải chấp tài sản (nếu đang thế chấp).
-
Yêu cầu ngân hàng xác nhận việc chấm dứt thế chấp.
>>> Xem thêm: Muốn làm sổ đỏ nhưng không biết bắt đầu từ đâu? Hãy để Dịch vụ làm sổ đỏ chuyên nghiệp gỡ rối giúp bạn!
3.3. Lập Hợp Đồng Tặng Cho Có Công Chứng
-
Hợp đồng phải ghi rõ tình trạng pháp lý của tài sản (đã hết nợ hoặc có sự đồng ý của chủ nợ).
-
Công chứng tại cơ quan có thẩm quyền để đảm bảo giá trị pháp lý.
4. Kết Luận
Việc tặng cho tài sản đang vay nợ tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nghiêm trọng. Để tránh bị kiện ngược hoặc giao dịch bị vô hiệu, người tặng cho cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật, đặc biệt là phải có sự đồng ý của chủ nợ. Trường hợp phức tạp, nên tham khảo ý kiến luật sư để được tư vấn cụ thể.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán. Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Email: ccnguyenhue165@gmail.com