Trong quá trình giao dịch, đặc biệt là mua bán nhà đất, xe cộ, hoặc dịch vụ lớn, hợp đồng đặt cọc là một bước không thể thiếu nhằm đảm bảo quyền lợi của các bên. Tuy nhiên, trong một số tình huống như thay đổi kế hoạch, phát sinh tranh chấp hoặc bên vi phạm nghĩa vụ thì việc hủy hợp đồng đặt cọc là điều không thể tránh khỏi.
Vậy thủ tục hủy hợp đồng đặt cọc như thế nào để đúng luật, tránh mất tiền, tránh kiện tụng? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ trình tự, căn cứ pháp lý và cách xử lý minh bạch.
“Việc một bên (bên đặt cọc) giao cho bên kia (bên nhận đặt cọc) một khoản tiền hoặc tài sản có giá trị trong một thời gian nhất định để bảo đảm việc giao kết hoặc thực hiện hợp đồng.”
Việc hủy hợp đồng đặt cọc được điều chỉnh bởi các quy định tại:
Điều 423 về hủy bỏ hợp đồng;
Điều 428 về đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng;
Điều 351 về trách nhiệm do vi phạm nghĩa vụ;
Các văn bản hướng dẫn khác liên quan đến loại hợp đồng cụ thể (mua bán nhà đất, xe, dịch vụ…).
📝 Các trường hợp có thể hủy hợp đồng đặt cọc
❌ Hai bên thỏa thuận chấm dứt hợp đồng
✅ Đây là cách đơn giản và ít rủi ro pháp lý nhất. Hai bên có thể lập biên bản hủy hợp đồng đặt cọc với nội dung:
Tự nguyện hủy;
Cam kết không khiếu nại, khiếu kiện;
Phương án xử lý tiền cọc (hoàn trả, giữ lại…).
📌 Ví dụ thực tế: Anh A đặt cọc 50 triệu để mua nhà của chị B. Sau 3 ngày, hai bên thống nhất hủy hợp đồng vì anh A không vay được ngân hàng. Cả hai cùng lập văn bản hủy và chị B hoàn trả toàn bộ tiền.
⚠️ Một bên vi phạm nghĩa vụ đặt cọc
Theo khoản 2 Điều 328 BLDS 2015:
Nếu bên đặt cọc từ chối giao kết/hủy hợp đồng thì mất tiền đặt cọc; ngược lại, bên nhận cọc vi phạm thì phải trả lại và bồi thường gấp đôi.
📌 Ví dụ thực tế: Chị H đặt cọc 100 triệu để mua căn hộ. Chủ nhà sau đó bán cho người khác giá cao hơn. Chị H yêu cầu hủy hợp đồng và đòi bồi thường gấp đôi (200 triệu) theo thỏa thuận đặt cọc. Đây là trường hợp hợp pháp được pháp luật bảo vệ.
✅ Trước khi tiến hành hủy, cần kiểm tra các điều khoản về vi phạm, hủy hợp đồng, hoàn trả tiền… Nếu hợp đồng đã công chứng thì càng cần tuân thủ nghiêm ngặt.
🖋️ Bước 2: Soạn thảo văn bản hủy hợp đồng đặt cọc
📄 Văn bản hủy phải có các nội dung sau:
Thông tin hai bên;
Lý do hủy;
Cam kết không tranh chấp;
Phương án xử lý tiền đặt cọc;
Chữ ký/đóng dấu đầy đủ.
📌 Lưu ý: Nên lập thành 2 bản có giá trị pháp lý như nhau.
🏢 Bước 3: Công chứng (nếu hợp đồng ban đầu có công chứng)
📑 Nếu hợp đồng đặt cọc ban đầu được công chứng, bạn nên thực hiện việc hủy tại cùng văn phòng công chứng, lập thành văn bản hủy hoặc hủy ngang hợp đồng.
📨 Bước 4: Gửi thông báo hủy (nếu một bên tự hủy)
✉️ Trong trường hợp hủy đơn phương, bên hủy cần gửi thông báo bằng văn bản (có thể kèm hồ sơ) cho bên còn lại để tránh bị kiện.
📌 Gửi qua: Email, bưu điện có xác nhận, hoặc thông báo trực tiếp có biên nhận.
🧠 Những lưu ý quan trọng khi hủy hợp đồng đặt cọc
⚖️ Có sự chứng kiến hoặc lập vi bằng
👀 Trong trường hợp có khả năng tranh chấp, nên:
Mời luật sư tư vấn;
Lập vi bằng bởi thừa phát lại;
Ghi âm, ghi hình quá trình hủy nếu cần.
💸 Không hoàn cọc trong trường hợp đúng luật
📌 Nếu bên đặt cọc là người vi phạm, bên nhận không có trách nhiệm hoàn tiền. Ngược lại, nếu bên nhận cọc vi phạm, phải hoàn cọc và bồi thường (gấp đôi nếu có thỏa thuận).
Kết luận
Việc hủy hợp đồng đặt cọc là vấn đề nhạy cảm, nếu không thực hiện đúng quy trình pháp lý có thể dẫn đến mất tiền hoặc rắc rối kiện tụng kéo dài. Để an toàn, bạn nên:
Tư vấn luật sư trước khi hủy;
Lập văn bản rõ ràng, có chứng từ;
Không chủ quan nếu bên kia vi phạm.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
