Trong xã hội hiện đại, vay tiền là một nhu cầu phổ biến, từ khoản vay cá nhân nhỏ lẻ đến các khoản vay lớn kèm thế chấp. Tuy nhiên, nhiều người vẫn xem nhẹ công chứng hợp đồng vay tiền, dẫn đến hàng loạt rủi ro pháp lý khi phát sinh tranh chấp. Bài viết này sẽ chỉ ra lý do tại sao công chứng hợp đồng vay tiền là bước không thể coi nhẹ, căn cứ pháp luật và những kinh nghiệm thực tế bạn nên biết.
>>> Xem thêm: Cho bạn thân vay tiền? Cũng đừng quên công chứng giấy vay tiền.
1. Căn cứ pháp lý
Theo Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, bên cho vay giao tài sản cho bên vay và bên vay có nghĩa vụ trả đủ gốc và lãi (nếu có) đúng hạn.
Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015 quy định hình thức giao dịch dân sự có thể bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể, trừ trường hợp pháp luật quy định bắt buộc bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực.
Như vậy, với khoản vay tiền thông thường, pháp luật không bắt buộc công chứng hợp đồng vay tiền. Tuy nhiên, khi các bên có thỏa thuận hoặc khi khoản vay có thế chấp bất động sản, phương tiện giao thông… thì công chứng hợp đồng vay tiền là điều kiện bắt buộc để đảm bảo hiệu lực pháp luật và hạn chế rủi ro tranh chấp.
>>> Xem thêm: Làm thế nào để công chứng hợp đồng đặt cọc nhanh chóng, đúng luật?
2. Lý do không thể coi nhẹ công chứng hợp đồng vay tiền
2.1 Công chứng giúp xác thực ý chí và năng lực các bên
Việc công chứng hợp đồng vay tiền tại Văn phòng công chứng đảm bảo các bên tham gia hoàn toàn tự nguyện, minh bạch. Công chứng viên sẽ kiểm tra giấy tờ, năng lực hành vi dân sự, tránh trường hợp một bên giả mạo chữ ký hoặc ép buộc.
Điều này đặc biệt quan trọng nếu sau này xảy ra tranh chấp, hợp đồng đã công chứng sẽ là bằng chứng có giá trị cao tại tòa án.
2.2 Tăng giá trị pháp lý, hạn chế tranh chấp
Nhiều vụ kiện đòi nợ hiện nay gặp khó khăn vì hợp đồng vay tiền chỉ là giấy viết tay, thiếu người làm chứng, thiếu xác nhận. Khi đó, bên vay có thể phủ nhận nghĩa vụ trả nợ hoặc giả mạo chữ ký.
Ngược lại, nếu hợp đồng được công chứng theo Luật Công chứng 2014, nó có giá trị chứng cứ vững chắc, Tòa án và cơ quan thi hành án sẽ dễ dàng công nhận và xử lý.
2.3 Bảo vệ quyền lợi khi vay kèm tài sản thế chấp
Đối với khoản vay kèm thế chấp quyền sử dụng đất, nhà ở, ô tô… thì công chứng hợp đồng vay tiền là điều kiện bắt buộc để được đăng ký giao dịch bảo đảm. Nếu không công chứng, việc xử lý tài sản thế chấp để thu hồi nợ sẽ rất phức tạp và dễ mất quyền ưu tiên.
3. Thủ tục công chứng hợp đồng vay tiền
Để đảm bảo công chứng hợp đồng vay tiền diễn ra thuận lợi, bạn nên chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định:
-
Dự thảo hợp đồng vay tiền (ghi rõ số tiền, lãi suất, phương thức trả nợ, tài sản thế chấp nếu có).
-
Giấy tờ tùy thân của các bên (CMND/CCCD, hộ khẩu).
-
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản thế chấp (nếu có).
-
Các giấy tờ khác theo yêu cầu cụ thể của Văn phòng công chứng.
Sau khi kiểm tra hồ sơ, công chứng viên sẽ giải thích quyền, nghĩa vụ, điều khoản trong hợp đồng để các bên hiểu rõ trước khi ký kết.
>>> Xem thêm: Quy trình công chứng giấy tờ nhà đất tại văn phòng công chứng từ A – Z
4. Lệ phí công chứng
Phí công chứng được tính theo Thông tư 257/2016/TT-BTC và các văn bản sửa đổi bổ sung. Thông thường, phí công chứng hợp đồng vay tiền có giá trị theo tỷ lệ phần trăm khoản vay, hoặc mức cố định đối với khoản vay nhỏ, không kèm tài sản thế chấp.
Để tránh phát sinh chi phí không mong muốn, các bên nên trao đổi trước với Văn phòng công chứng để được tư vấn mức phí cụ thể.
5. Một số rủi ro khi bỏ qua thủ tục này
-
Hợp đồng dễ bị bên vay chối bỏ nghĩa vụ trả nợ.
-
Khó chứng minh tính hợp pháp và thời điểm ký kết.
-
Gặp rắc rối khi khởi kiện hoặc thi hành án dân sự.
-
Mất quyền ưu tiên thu hồi nợ nếu khoản vay có thế chấp nhưng không công chứng.
Những rủi ro này hoàn toàn có thể tránh được nếu các bên chủ động công chứng ngay từ đầu.
Xem thêm:
>>> Các hình thức trả nợ vay linh hoạt trong hợp đồng vay tiền mà bạn nên biết
>>> Phân biệt hợp đồng vay tiền có công chứng và không công chứng để đảm bảo pháp lý
Kết luận
Công chứng hợp đồng vay tiền tuy không bắt buộc với mọi khoản vay nhưng lại là bước quan trọng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cả bên vay và bên cho vay. Với những khoản vay có giá trị lớn hoặc có tài sản đảm bảo, công chứng là yếu tố bắt buộc để hạn chế tối đa tranh chấp và rủi ro pháp lý về sau.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán. Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Email: ccnguyenhue165@gmail.com